بریده‌هایی از کتاب خودت را به فنا نده

«بر شانست لعنت نفرست. دیگران را سرزنش نکن. شرایط تقصیری ندارند.»

به‌یاد داشته باش، اصلاً مهم نیست که شرایط زندگی‌ات تاچه‌حد بغرنج، چالش‌برانگیز، و اضطراری‌ست؛ اینکه چطور با این شرایط برخورد کنی، بزرگ‌ترین اختیار و قدرت را در چگونگی تغییر آنها به تو خواهد داد. دوباره تأکید می‌کنم که پاسخ را جایی در درونت جستجو کن، نه خارج از آن.

«حس درد را نادیده بگیر، خودش ناپدید می‌شود.»

درواقع رواقیانی همچون آئورلیوس اعتقاد داشتند که رویدادهای بیرونی هیچ‌گونه قدرت و اختیاری بر ما ندارند. این خودِ ما هستیم که حقیقت وجودمان را با ذهنمان می‌سازیم.

«وقتی زندگی روی تلخش را به تو نشان می‌دهد، این، نه‌تنها "بدشانسی" تو نیست، بلکه با تحمل آن، "با شایستگی" به "سعادت" خواهی رسید. البته این قانون را با گذر زمان و در آینده درک خواهی کرد.»

چرا مقابل بعضی امورِ زندگی‌مان «مقاومت» می‌کنیم؟ برخی از مکالمه‌های درونی‌مان، دربارهٔ وظایفی‌ست که نشئت‌گرفته از بعضی عقایدِ منفی‌ست. به «گرفتاری‌های» زندگی شخصی‌ات نگاه کن، بعداً متوجه منظورم می‌شوی. تو خیلی درگیر گیروگور و بگومگوهای درونی‌ات هستی.

این نوع خودگویی‌های درونی، اصلاً زندگی‌ات را راحت‌تر و شیرین‌تر نمی‌کنند. هرچه بیشتر دربارهٔ سختی و مشقت چیزی با خودت حرف بزنی، برایت سخت‌تر به‌نظر خواهد رسید. متأسفانه، ازآنجایی‌که ما دائماً به جریان ثابت افکار درونی‌مان گوش می‌دهیم، و به این صدا در ذهنمان خو کرده‌ایم، اغلب متوجه نمی‌شویم که چه‌اندازه این افکار منفی روی روحیه و رفتارمان در هر لحظه از دقایق زندگی تأثیرگذار است؛ پس باید به خواستهٔ ذهن منطقی‌مان دربارهٔ انجام یک کار یا ترک یک رفتار گوش دهیم.

خودگویی‌های منفی نه‌تنها حال و روزمان را به‌هم می‌ریزد، حتی می‌تواند ما را سرگردان یا به‌حال خودمان رها کند و موجب مشکلات کوچکی شود که رفته‌رفته بزرگ‌تر می‌شوند و حتی مشکلات دیگری را به‌وجود می‌آورند که قبلاً وجود خارجی نداشته‌اند. خبر دسته‌اولی که باید بدانی این است که همین خودگویی‌ها نابودت می‌کند، آن‌هم از راهی که اصلاً تصورش را نمی‌کنی.

خودگویی‌های ذهنیِ مثبت، می‌تواند روحیهٔ فرد را به‌طور چشمگیری بهبود بخشد، اعتمادبه‌نفسش را تقویت کند، بهره‌وری‌اش را افزایش دهد و مزایای خوب دیگری هم به‌همراه داشته باشد؛ خیلی بیشتر از این حرف‌ها. درواقع، همان‌طوری که پروفسور طی مطالعات خود مشاهده کرده است، این خودگویی‌های مثبت می‌تواند یکی از ارکان اصلی و کلیدی زندگی شاد و موفق باشد.

جواب سؤالت را بیابی، نه در جایی بیرون از خود، بلکه در درون خودت. اصلاً لازم نیست به‌دنبالِ پاسخ بگردی، «تو» خودت پاسخی. همان‌طوری‌که به خیلی از مراجعه‌کنندگانم گفته‌ام؛ بیشتر اوقات، افراد وقت خود را برای رسیدنِ سواره‌نظام صرف می‌کنند، درحالی‌که نمی‌دانند خودشان همان سواره‌نظام‌اند. زندگیِ تو منتظرت است تا سرانجام، خودت را نشان دهی.

جواب سؤالت را بیابی، نه در جایی بیرون از خود، بلکه در درون خودت. اصلاً لازم نیست به‌دنبالِ پاسخ بگردی، «تو» خودت پاسخی. همان‌طوری‌که به خیلی از مراجعه‌کنندگانم گفته‌ام؛ بیشتر اوقات، افراد وقت خود را برای رسیدنِ سواره‌نظام صرف می‌کنند، درحالی‌که نمی‌دانند خودشان همان سواره‌نظام‌اند. زندگیِ تو منتظرت است تا سرانجام، خودت را نشان دهی.

اگر گاهی دربارهٔ اینکه زندگی چقدر «غیرمنصفانه» است حرف می‌زنی، طبق همین دیدگاه هم، رفتار خواهی کرد یا همان‌طور که پژوهش‌ها نشان داده‌اند، حتی در مکان و زمانی‌که همه‌چیز برایت خوب پیش برود هم، تلاش کمتری در انجام کارهایت می‌کنی، چون برای خودت حکم صادر کرده‌ای که به نتیجه نخواهی رسید. دیدگاه نامنصفانه، به‌سرعت تبدیل به واقعیت ذهنی‌ات خواهد شد.

بیشتر ما از والدینمان انتظار داریم که همیشه طبق یک روش مشخص رفتار کنند، یا نیازهای ما را پیش‌بینی کنند و دقیقاً بدانند چه در دل ما می‌گذرد، حتی شده از طریق جادوجنبل؛ اما پدر و مادر تو مانند خودت، موجودات کاملی نیستند و مجموعه‌ای از احساسات و افکار پیچیده هستند. پس طبیعی‌ست که آنها هم حواسشان پرت باشد یا بعد از یک روز بد، با تو بخندند.

زندگی همین لحظه است و تو هیچ لحظه‌ای بهتر از اکنون پیدا نخواهی کرد. نمی‌دانی از کجا و چطور شروع کنی؟ خب، این همان نخستین قدم است. کشف کن و بفهم. در اینترنت بگرد، کتاب بخوان، بپرس، در دوره‌های مختلف شرکت کن، به پند و نصیحت گوش کن، خلاصه هر کاری از دستت برمی‌آید انجام بده تا خودت را به فنا ندهی و دل به زندگی بسپاری. روی پای خودت بایست و حرکت کن.

سستی و تنبلی، تخم شک و ترس را در دل می‌کارد؛ اما فعالیت و عمل، اعتمادبه‌نفس و شجاعت به‌بار می‌آورد. اگر می‌خواهی بر ترس غلبه کنی، یک‌جا ننشین و درباره‌اش فکر کن. بلند شو و دست به کاری بزن.

اگر در تلاشی که کاری را به پایان برسانی، شاید با خودت فکر می‌کنی که تنبل یا ناتوانی. تو هر زمان که مکث یا تعلل می‌کنی، داری همین عقیده را به‌اثبات می‌رسانی. تو به خودت و دیگران اثبات می‌کنی که دقیقاً همان آدم هستی.

به‌جایِ اینکه افسوس داشته‌های دیگران را بخوری، بهتر است روی چیزهایی تمرکز کنی که برای خودت و زندگی‌ات مهم و ارزشمند است. حتماً متوجه خواهی شد که اگر فقط یک بار حسادت، حرص و آرزو را با اشتیاق به تغییر زندگی‌ات به‌سمتِ بهتر شدن، جایگزین کنی، پیرامونت شکل بهتری خواهد گرفت.

در آینده‌ات، افسوس نرسیدن به چیزی یا نداشتن چیزی را نخواهی خورد، تنها چیزی که برایت افسوس و پشیمانی به‌دنبال دارد، تلاش‌نکردن است، کوشش‌نکردن است، و زمانی‌که شرایط سخت بود هم به‌جلو پیش نرفتی.

«اقدام‌کردن شاید خوشحالی به‌همراه نداشته باشد، ولی هیچ خوشحالی‌ای بی‌عمل وجود نخواهد داشت.»

«سستی و تنبلی، تخم شک و ترس را در دل می‌کارد؛ اما فعالیت و عمل، اعتمادبه‌نفس و شجاعت به‌بار می‌آورد. اگر می‌خواهی بر ترس غلبه کنی، یک‌جا ننشین و درباره‌اش فکر کن. بلند شو و دست به کاری بزن.»