بریده‌هایی از کتاب خودت را به فنا نده

وقتی هیچ انتظاری نداشته باشی، قطعاً در لحظه زندگی می‌کنی. تو نگران آینده یا پس‌زدنِ گذشته نیستی. تو هر موقعیتی را که برایت پیش بیاید با آغوش باز می‌پذیری. وقتی هرچیزی را پذیرا باشی، البته به این معنی نیست که با آن موافق یا راحت هستی، بلکه به این معنی‌ست که مالک آن و مسئول آن هستی. به‌یاد بیاور که وقتی مالک یا مسئول چیزی باشی، می‌توانی همیشه آن را تغییر دهی. گاهی‌اوقات این مؤثرترین راه برای حل‌کردن «دشواری‌هایت» است. «مشتاق این نباش که اتفاق‌ها آن‌گونه که تو دوست داری پیش بروند بلکه آرزومند این باش که مسائل آن‌گونه که باید در مسیر خودشان پیش بروند. آنجاست که تو در سایهٔ امن خواهی بود.» اپیکتتوس

مردم بیشتر از چیزی که ما فکر می‌کنیم، غیرمنطقی و غیرعقلانی هستند. در بیشتر موارد، ضمیر ناخودآگاه ما عروسک‌گردانی‌ست که نخ‌ها را بالا و پایین می‌برد.

خیلی مؤثرتر است که اتفاق‌های اطراف را همان‌طور که هستند بپذیری، در لحظه زندگی کنی (مثل اینکه می‌توانستی همین لحظه جای دیگری باشی) و مشکلات و مسائل را همان زمانی‌که به‌وجود می‌آیند، حل کنی تا اینکه بخواهی به‌طور دائم انتظارهایت را زیرورو کنی. البته به این معنی نیست که من مخالف برنامه‌ریزی باشم (به‌طورِقطع نیستم) اما وابستگی سفت‌وسخت به برنامه‌ریزی (و تمام انتظارهایی که درقبالِ آن وجود دارد) کمی شبیه به این است که از قایق به درون رودخانه پرت شوی و بی‌هیچ پارو یا قایق نجاتی به مسیرت ادامه دهی. تصور تو از اینکه برنامه‌ات چطور باید پیش می‌رفت دیگر مطرح نیست، البته هنوز در تلاشی تا فضای خالی بین انتظارهای خود و واقعیت را رفع‌ورجوع کنی.

جهان به‌دورِ تغییر درحالِ سیر و گردش است؛ تولد و مرگ، رشد و زوال، صعود و سقوط، تابستان و زمستان. هیچ دو روزی شبیه یکدیگر نیستند، و مهم نیست چقدر شبیه هم به‌نظر برسند. «هیچ بشری در یک رود دو بار پا نگذاشته است ...» هراکلیتوس

نکتهٔ مهم اینجاست که «انتظار» اینکه زندگی چگونه باید باشد، هیچ خیری برای تو ندارد. تو بیشتر از خودِ موقعیت و شرایط سختی که در آن هستی، از انتظارهایت ضربه می‌خوری و این یعنی سروکله‌زدن با انتظارها، که باعث می‌شوند تناسب همه‌چیز از بین برود و قدرت و اراده‌ات برای برخوردی قدرتمند و مؤثر با مسائل و مشکلات تضعیف شود.

کلید مصمم‌شدنْ تمرکز بر مشکلاتی‌ست که بر سر راهت قرار دارند. باید تمام حواست را جمع کنی. تبدیل به کسی شو که حتی اگر تمام داشته‌هایش را از دست بدهد، بازهم دست از پیشرفت برندارد. جوابْ همیشه جایی بیرون از کنجی‌ست که برای خودت برگزیده‌ای؛ تمام چیزی که باید انجام دهی این است که پاسخ را بیابی.

خوب گوش کن. وقتی عزم و اراده در تو به جوشش درآید، دیگر هیچ‌چیز نمی‌تواند تو را از کامیابی بازدارد. تو دیگر یک طعمه نیستی. دنیا هم دیگر برایت توطئه‌ای ترتیب نمی‌دهد و تنها چیزی که تو را متوقف می‌کند زمانی‌ست که به این عقیده ایمان بیاوری که متوقف شده‌ای. سپس، دوست من، تو واقعاً متوقف می‌شوی. آن‌موقع است که باید از دل‌وجان مبارزه کنی. «این از نشانه‌های یک ذهن تعلیم‌یافته است که می‌تواند فکری را بدون پذیرش آن در سر بپروراند.» ارسطو

«سستی و تنبلی، تخم شک و ترس را در دل می‌کارد؛ اما فعالیت و عمل، اعتمادبه‌نفس و شجاعت به‌بار می‌آورد. اگر می‌خواهی بر ترس غلبه کنی، یک‌جا ننشین و درباره‌اش فکر کن. بلند شو و دست به کاری بزن.» دیل کارنگی

تو را به مبارزه دعوت می‌کنم که بیرون بیایی و با مشکلات خیلی جدی شاخ‌به‌شاخ شوی و بی‌اطمینانی زندگی‌ات را بپذیری. کارهایی را شروع کن که سراغشان نمی‌رفتی. کارهای روزمره‌ات را زیرورو کن. برای رسیدن به رؤیاهایت شهامت داشته باش. برای ریسک‌کردن جرئت داشته باش و خودت را در زندگی ریسک‌پذیر کن. با کارهای ساده شروع کن. مسیر جایگزینی را برای رفتن به سر کار انتخاب کن. به‌جایِ اینکه ناهار را همراه خودت ببری یا در جاهای تکراری غذا بخوری، به جاهایی سر بزن که قبلاً نرفته‌ای. با صندوق‌دار یا خدمتکار سر صحبت را باز کن. به مردمی که از کنارت رد می‌شوند، لبخند بزن و سلام کن یا با سر به آنها اشاره‌ای دوستانه بکن. اگر با کسی چشم‌درچشم شدی، به بهانه‌ای صحبت کن.

«اگر می‌خواهی ترقی کنی، راضی باش که فکر کنند احمقی.» اپیکتتوس

«یکی از دلایل خاصِ داشتنِ روحیهٔ بد این است که ما اغلب سعی در خوراندن چیزهای اشتباه به خودمان داریم و با گفتن جملاتی که اساساً درست نیستند، خودمان را ناامید و ناراحت می‌کنیم.» دیوید د. برنز

گاهی یکی از دلایلی که نمی‌توانی راه‌حلی برای مشکلت بیابی این است که خیلی به مشکل نزدیک هستی. کمی دورتر بایست، بیشتر دور شو و تصویر و دورنمای بزرگ‌تری را نظاره کن. روانشناسان به این روش «ساختاربندی شناختی مجدد» می‌گویند؛ تغییر روشی که مشکلاتت خودشان را در زندگی‌ات ظاهر می‌کنند.

در این زندگی، تو مجبور به انجام کارهایی هستی که دوست نداری، افرادی را می‌بینی که خوشت نمی‌آید، و در مکان‌هایی حضور پیدا می‌کنی که علاقه‌ای نداری. مردم همان‌قدر که راحت و سریع وارد زندگی‌ات می‌شوند، همان‌طور هم ترکت می‌کنند. تو پول زیادی از دست خواهی داد، چیزهای زیادی خراب خواهند شد و سگت هم خواهد مرد. اما تو از همهٔ اینها گذر خواهی کرد، چه خوب چه بد، دقیقاً همانند کاری که در گذشته کردی. تو همانند قهرمانی که هستی آنجا خواهی ایستاد و مقاومت خواهی کرد، چون همهٔ آنها فقط صحنه‌ای گذرا از فیلمِ داستان زندگی‌ات هستند. دریایی از اتفاق‌ها «در تاریک‌ترین لحظه‌هاست که باید به نور بنگریم.» ارسطو

درک و شناخت درست خودت و محدودیت‌هایت باعث می‌شود به سطحی از آزادی و موفقیت دست یابی که هرگز تصورش را نمی‌کردی. هرچه بیشتر از قابلیت‌هایت مطلع باشی، فضا و فرصت بیشتری برایت در دسترس خواهد بود. قدم به دنیای بیرون بگذار. به خودت اعتماد کن، تمام ظرفیت خودت را وقف رسیدن به پیروزی کن. خودت را برای پذیرش چالش پیروزی در مسیرهای جدید و هیجان‌انگیز آماده کن. عظمت خودت را تمنا کن و پس از من تکرار کن: «من برای پیروزی بی‌تابم.»

نقشه‌ای بکش «شادیِ زندگی‌ات وابسته به کیفیت افکارت است. بنابراین بر همین اساس عمل کن و به یاد داشته باش که مغایر با فضیلت و ذات معقول به هیچ فکری نپردازی.» مارکوس آئورلیوس

«حقیقتش این است که تو، هرجوری که زندگی می‌کنی، برنده‌ای.»

به‌جایِ اینکه افسوس داشته‌های دیگران را بخوری، بهتر است روی چیزهایی تمرکز کنی که برای خودت و زندگی‌ات مهم و ارزشمند است. حتماً متوجه خواهی شد که اگر فقط یک بار حسادت، حرص و آرزو را با اشتیاق به تغییر زندگی‌ات به‌سمتِ بهتر شدن، جایگزین کنی، پیرامونت شکل بهتری خواهد گرفت.

فقط یک لحظه توجه داشته باش؛ اصلاً مهم نیست در زندگی با چه چیزهایی مواجه شده‌ای و چه موانعی بر سر راهت قرار دارد، اگر راغب هستی که آن اشتیاق مثال‌زدنی را در خودت خلق کنی، یگانه راه تلاش‌کردن، قدم‌برداشتن، درآویختن با موانع، و سرانجام، پیشرفت و حرکت روبه‌جلوست تا به همان زندگی که آرزویش را داری برسی.

تو نمی‌توانی، تکرار می‌کنم، نمی‌توانی دیگران را مقصرِ شرایط زندگی‌ات بدانی. حتی مقصر دانستن خودت هم بی‌فایده است. البته با شرایط و بحران‌هایی مواجه خواهی شد که ظاهراً هیچ کنترلی بر آنها نداری، حتی ممکن است بسیار ناراحت‌کننده هم باشند، مثل بیماری، ناتوانی یا مرگ عزیزان. اما همیشه کاری هست که بتوانی برای تأثیر گذاشتن روی این شرایط انجام دهی و از پس آن برآیی، حتی اگر سال‌ها در آن شرایط بد بوده باشی و راهی برای خروج از آن پیدا نکرده باشی. البته اول باید مشتاق باشی.

مقیاس درست برای اندازه‌گیری خودت، شرایطی نیست که در آن حضور داری، بلکه روشی‌ست که با آنها برخورد و رفتار می‌کنی. برای شروع این فرایند جدید، تو ابتدا باید چیزهای دیگر را کنار بگذاری. بر شانست لعنت نفرست. دیگران را سرزنش نکن. شرایط را مقصر ندان. دنبال مشکل در دوران کودکی و همسایه‌هایت نگرد.