بریده‌هایی از کتاب اسرار ماه رجب؛ ادب حضور (دفتر اول)

اگر ماه رجب تعلق به مقام ولایت علوی (ع) دارد و امیرالمؤمنین حضرت علی (ع) محبوب ماست، چگونه ممکن است ماهی که انتساب به محبوب دارد، بر کسی بگذرد و تغییری در رفتار و اعمال او حاصل نگردد؛ که اگر در محبت صادقیم، در ظرف محبوب باید عاشقانه عمل کنیم.

اوّلین و مهم‌ترین دستور در این ماه، «مراقبه» بر گناهان است؛ که در چنین فرهنگی، حفظ حرمت این ماه به معنای اعلام صلح با پروردگار است.

امکان ندارد کسی بدون نماز شب بتواند در مسائل معنوی به جایی برسد.

شب خیز که عاشقان به شب راز کنند گِرد در و بام دوست پرواز کنند هر جا که دری بود به شب بر بندند الا در دوست را که شب باز کنند

ماه رجب سرآغاز ورود به صراط مستقیم توحید است

اگر در محبت صادقیم، در ظرف محبوب باید عاشقانه عمل کنیم.

ماه رجب از ماه‌های حرام است، یعنی «قرق‌گاه» الهی است و بندگان در این ماه در حریم امن پادشاهی مقتدر قرار دارند که اجازه نمی‌دهد شیاطین و دشمنان بر آنان یورش ببرند.

جنگ با پروردگار یعنی شکستن عهد بندگی پروردگار و پیروی از هوای نفس و اطاعت از دشمن انسان و پروردگار

«از دیگر مراقبت‌ها در این ماه این است که سالک معنی ماه حرام را بداند؛ تا مواظب تمام کارها و حالت‌ها و حتی اموری که وارد قلبش می‌شود باشد.»

امام باقر (ع) از قول رسول خدا (ص)، از جمله عوامل مرگ دل‌ها را آلوده شدن‌های متعدّد به گناهان و خوش‌گذرانی با زنان نامحرم و اهل فساد و رفت و آمد با انسان‌های نابخرد و مجالست فراوان با افراد خوش‌گذران بیان فرمودند.

مولا علی (ع) می‌فرماید: «بر شما باد به تفکّر؛ که تفکر، حیات قلب انسان بصیر و کلید درهای حکمت است.»

خداوند خطاب به حضرت موسی (ع) دربارهٔ نماز شب می‌فرماید: «ای فرزند عمران، از چشمانت اشک‌هایت را و از قلبت خشوع و از بدنت خضوع را بر من هدیه کن و سپس مرا در تاریکی شب بخوان و قطعاً مرا نزدیک و اجابت‌کننده می‌یابی. ای فرزند عمران، دروغ می‌گوید آنکه می‌پندارد که مرا دوست می‌دارد، اما وقتی تاریکی شب او را فرا می‌گیرد، در خواب فرو می‌رود.»

رحمتی که من در این شب‌ها بر بندگانم فرو می‌فرستم، رحمت خاصّ‌الخاص من است

تجربه نشان داده شیطان در روزهای آخر ماه‌های عزیز، حملات بیشتری دارد و تلاش می‌کند تا همهٔ زحمات انسان را یک‌باره با یک گناه یا عصبانیت و یا رفتار زشت ناگهان از بین ببرد؛ چنان‌که استاد می فرمود: «گاهی یک عصبانیت، بیست سال انسان را به عقب می‌اندازد.» از همین رو لازم است که سالک به تناسبی که در این سه ماه پیش می‌رود، مراقبهٔ خود را نیز بیشتر و دقیق‌تر بنماید تا از مهالک شیطان در امان باشد.

فرمود: ای مردم، کدام‌یک از شما می‌خواهد توبه کند؟ عرض کردیم: همه می‌خواهیم توبه کنیم. فرمود: غسل کنید و وضو بگیرید و چهار رکعت نماز - در هر رکعت یک بار «فاتحة الکتاب»، سه بار «قُلْ هُوَ اللهُ أَحَدٌ» و هر کدام از دو سورهٔ «معوّذتین» (سوره‌های ناس و فلق) را یک بار بخوانید، سپس هفتاد بار استغفار کنید و آن را به «لا حَوْلَ وَ لا قُوَّةَ إلّا بِاللهِ الْعَلِی الْعَظِیمِ» ختم کنید، آن گاه دست‌ها را بالا آورید و بگویید: «یا عَزِیزُ یا غَفَّارُ، اِغْفِرْ لِی ذُنُوبِی وَ ذُنُوبَ جَمِیعِ الْمُؤْمِنِینَ وَ الْمُؤْمِناتِ، فَإِنَّهُ لا یغْفِرُ الذُّنُوبَ إِلّا أَنْتَ.» سپس فرمود: هر بنده‌ای از امّت من این عمل را انجام دهد، از آسمان به او ندا می‌شود: «ای بندهٔ خدا، عمل خود را از نو آغاز کن؛ زیرا توبهٔ تو پذیرفته و گناه تو آمرزیده شد.» و فرشته‌ای از زیر عرش به او خطاب می‌کند: «ای بنده، خجسته باد بر تو و خاندان و فرزندان تو!» و فرشته‌ای دیگر ندا می‌کند: «ای بنده، دشمنان تو در روز قیامت از تو راضی خواهند گردید.» و... عرض کردیم: ای رسول خدا (ص)، اگر بنده‌ای این عمل را در غیر این ماه انجام دهد، چه اثری خواهد داشت؟

ماه شعبان حرم پیغمبر (ص) است و ماه رجب حرم امیرالمؤمنین (ع) است، ماه رمضان نیز حرم پروردگار است. لذا هر کس در این حرم بی‌ادبی کند، جرمش دوچندان و عقابش بیشتر است. چنان‌که اگر کسی در این حرم ادب به خرج دهد، مدارج تعالی را سریع‌تر طی می‌کند.

مرحوم علّامهٔ طباطبایی می‌فرمود: «گوشه‌نشینی، ملازم با معرفت و یا موجب آن نیست؛ ولی کسی که می‌خواهد اهل معرفت شود، باید معاشرتش را مخصوصاً با اهل غفلت و اهل دنیا کم کند و فرش هر مجلسی نباشد و کار شبانه‌روزی او در مجالس بیهوده صرف نشود و از معاشرت‌های بی‌فایده و بی‌مغز تا می‌تواند اجتناب نماید و طوری نشود که با همه و در هر مجلسی حاضر شود.»

مرحوم آیت‌الله بهجت از استادشان سید علی آقای قاضی نقل می‌نمود که: «اگر کسی نماز واجبش را اول وقت بخواند و به مقامات عالیه نرسد، مرا لعن کند!»

. امام عسکری (ع) دربارهٔ سلوک الی الله می فرمایند: «به راستی که وصول و بار یافتن به محضر خداوند- عزّ و جلّ- سفری است که جز با سوار شدن بر مرکب شب (و بیداری و انجام عبادات در آن) نمی‌توان بدان رسید.»

این ماه را ریسمانی بین خودم و بندگان خاصّم قرار دادم؛ هر کس به این ریسمان چنگ بزند، بداند که به من متصل می‌شود.