بریده‌هایی از کتاب ادب حضور (دفتر پنجم)

از القاب امام حسین (ع) «الدَّلِیلُ عَلَی ذَاتِ اللَّهِ» هست؛ (یعنی) امام حسین (ع) راهنما و دلیل بر ذات خداست! انسان را مستقیم به ذات خدا می‌رساند.

نباید به ظواهر مجلس و خلوتی یا شلوغی آن، اینکه مداح و سخنرانش چقدر صاحب‌نام هستند، شرکت‌کنندگان از چه صنف و قماشی هستند و... توجه کرد؛ ممکن است حوالهٔ انسان در مجلسی که به آن امید ندارد باشد که رسول خدا (ص) فرمود: براستی که برای پروردگارتان در روزهای عُمرتان نسیم‌هایی است، هان! پس خود را با بیشتر کردن در معرض آن قرار دهید

۱- تلاوت آیات قرآن خواندن آیات قرآن، به اندازهٔ حداقل پنج صفحه در روز، مناسب است. این مقدار می‌تواند در مسیر کربلا بیشتر باشد و به پیشگاه مطهر هریک از اولیای الهی (ع) پیشکش گردد. در این باره، خوب است که زائر ثواب این تلاوت‌ها را به هریک از اهل حرم (ع) که قرار نیابت و یا مؤانست در طول سفر با او گذاشته، هدیه نماید.

فرمود: من به تمامی شیعیان سامراء از زن و مرد حکم می‌کنم که هریک از ایشان یک فقره زیارت عاشورا نیابتاً از والدهٔ محترم امام زمان (عج) بخوانند و آن محترم را نزد فرزندش حضرت ولی امر (عج) شفیع قرار دهند که آن حضرت، نزد خداوند متعال شفاعت نماید تا خداوند شیعیان را از این بلا نجات دهد. همین که این حکم صادر گردید، چون مقام ترس بود، همهٔ شیعیان ساکن سامراء اطاعت نمودند و در نتیجه یک نفر شیعه در سامراء تلف نشد؛ در حالی که هر روز ده، پانزده نفر غیر شیعه در اثر وبا تلف می‌شدند.

در ایام عزای اهل بیت (ع)، علاوه بر شرکت در مجالس روضه و مرثیه‌خوانی، اگر توفیق نوحه‌خوانی و مداحی در مجالس اهل بیت (ع) را ندارد، در خلوت خویش برای خودش مدیحه‌سرایی و روضه‌خوانی کند، شعری بسراید و به ساحت ایشان عرضه کند و بدین ترتیب نامش را در اصناف مختلف خدمتگزاران آن حضرات ثبت نماید.

آنجا زیباترین چشم‌انداز عالم را دارد که یک سو ضریح مطهر سیدالشهدا (ع) و جناب علی اکبر (ع) است و سوی دیگر مزار شهداست.

مقبولیت هرکس در محضر امام، بسته به مقدار «معرفت» و «ادبی» است که در برابر آن حضرات دارد.

آداب و مراقبات عزاداری سیدالشهداء (ع) به ویژه در محرم و صفر

پس از چند روز پیاده‌روی با تشریفات و کیفیتی که ذکر شد، و تحمل رنج و سختی راه، وقتی که زائر به کربلا مشرّف گردید، بهتر است که با همان سر و وضع غبارآلود و گرسنه و تشنه به محضر ارباب بشتابد؛ که امام صادق (ع) در این باره فرمود: هرگاه خواستی امام حسین (ع) را زیارت کنی، او را زیارت کن در حالی که محزون، مکروب، ژولیده‌موی، غبارآلود، گرسنه و تشنه‌لب هستی؛ چرا که حسین (ع) محزون و مکروب و ژولیده و غبارآلود و گرسنه و تشنه به شهادت رسید؛ و از اباعبدالله (ع) حوائجت را بخواه و سپس بازگرد و کربلا را وطن خود مگیر. بر آستان جانان، گر سر توان نهادن گلبانگ سربلندی، بر آسمان توان زد گر دولت وصالت، خواهد دری گشودن سرها بر این تخیل، بر آستان توان زد

هاجر برای تحصیل آب تنها برای یک کودک شش ماهه، هفت بار بین صفا و مروه رفت و آمد کرد، و تنها بخشی از مسیر را هروله نمود و بالاخره با دست پر به نزد اسماعیل باز گشت و امیدش ناامید نشد، اما حضرت قمر بنی‌هاشم (ع) این مسیر را چند ده بار از شب هفتم، که آب بر اهل بیت رسول خدا (ص) بسته شد، هروله‌کنان اسب تاخت و آب به خیام رساند و بالاخره در اوج گرمای عصر عاشورا، همهٔ هستی خود را برای رسانیدن جرعه‌ای آب به کودکان به میدان آورد، ولی امیدش ناامید شد.

از اهمّ زیاراتی که شعار شیعه است و بر همهٔ محبّان اهل بیت (ع) لازم است که همه‌روزه با آن مأنوس باشند، «زیارت عاشورا» است. انس با این زیارت، سیرهٔ همهٔ علمای سلف از نحله‌های مختلف بوده است. در اهمیت این زیارت، همین قدر بس که از نظر سندی، از اصحّ زیارات وارده و حدیث قدسی است و مرحوم شیخ طوسی در کتاب «مصباح المتهجد» خود، از علقمه و او از امام باقر (ع) نقل می‌کند که اگر کسی این زیارت را از هر کجا که هست رو به کربلای حسینی (ع) بخواند، ثواب شهدای کربلا را که در رکاب حضرتش شربت شهادت نوشیده‌اند می‌برد، و نیز ثواب دوهزار حج و دوهزار عمره به همراه رسول خدا (ص) به وی عطا می‌گردد؛ علاوه بر این، ثواب دوهزار غزوه در رکاب رسول خدا (ص) به وی عطا می‌شود.

بار الها، کیست که شیرینی محبّت (و انس با) تو را چشید و جز تو را خواست؟! و کیست که با مقام قرب تو انس گرفت و از تو رویگردان شد؟!

در زمان کودکی در محل خود دوستی داشتم که وقتی بزرگ شد، شغل عَشّاری پیشه کرده و مدتی به این کار اشتغال داشت. بعد از مدتی مُرد و در گورستان دفن گردید. در خواب دیدم که خوشحال بوده و زندگی خوب و راحتی دارد. از او پرسیدم: با گذشته‌ای که از تو سراغ دارم، نباید در چنین وضعی باشی! گفت: بعد از مرگ، به خاطر کارهای بدم عذاب می‌شدم، تا این که فلان زن، همسر فلانی در فلان روز مرد و در این گورستان به خاک سپرده شده. در شبی که او را دفن کردند، امام حسین (ع) سه بار به دیدار او تشریف آورد که در بار سوم به فرشتگان دستور دادند که عذاب را از همسایه‌های او بردارند. پس از آن، دیگر عذاب نشده و وضع ما خوب شده است. وقتی از خواب بیدار شدم، در پی همسر آن زن رفته، او را یافته و مکان دفن او را پرسیدم. نشانی‌ها همان بود که عشّار گفته بود. از حالات و کارهای همسرش پرسیدم و در میان کارهای آن زن که مربوط به امام حسین (ع) باشد، غیر از مداومت بر زیارت عاشورا چیز دیگری نیافتم. برادرم! مهربانی و وفای او (علیه‌السلام) را ببین! چگونه در یک شب سه بار از زنی دیدار کرده و واسطهٔ او می‌شود! به گونه‌ای که همسایگان او و حتی عشّار از شفاعت او بهره‌مند می‌گردند.

«دُردانه» اصطلاحاً به کسی گفته می‌شود که در جمعی مانند اعضای خانواده، مورد توجه ویژهٔ والدین و اعضای خانواده است. ایشان می‌فرمود: از این بیان زیارت استفاده می‌شود که سیدالشهداء (ع) دُردانهٔ پروردگار است و خداوند در ارتباط با او حساب ویژه‌ای دارد و کسی که به ایشان متوسل شود، از فضل خاص خداوند بهره‌مند می‌گردد

«فردای قیامت که هیچ چیز از انسان نمی‌خرند، اشک بر سیدالشهداء (ع) را مثل دانهٔ درّی برایش نقد می‌کنند

آیات و سوره‌هایی که لازم است تلاوت شوند: در طی مسیر، هر روز صبح، بعد از دادن صدقه، سوره‌های حمد و چهار قل (توحید، ناس، فلق و کافرون) و بعد از آن آیت‌الکرسی خوانده شود. سپس آیات ۱۸ و ۱۹ و ۲۶ و ۲۷ آل‌عمران و همچنین آیات ۵۴ و ۵۵ اعراف تلاوت گردد؛ تا از جمیع شرور ارضی و سماوی در امان باشد.

شب جمعه فضیلت بسیار دارد.

بر آستان جانان، گر سر توان نهادن گلبانگ سربلندی، بر آسمان توان زد

به رغمِ مدّعیانی که منع عشق کنند جمال چهرهٔ تو، حجّت موجّه ماست

در این باره، امام صادق (ع) خطاب به دو تن از اصحاب می‌فرمایند: اگر به شرق و غرب عالم بروید، هیچ علم صحیحی نمی‌یابید مگر آنچه از نزد ما اهل بیت (ع) خارج