بریده‌هایی از کتاب بینوایان (جلد اول)

هرگاه چشمش به گروهی می‌افتاد که برعلیه چیزی به خروش آمده‌اند و دیوانه‌وار فریاد بر می‌کشند. لبخندی به لب می‌آورد و می‌گفت: «آشکار است که اینان خود گناهی بزرگ مرتکب شده‌اند، این فریبکاران خشمناک وترس خورده، می‌کوشند گناه خود را در پس این اعتراضات پنهان نمایند.»

پروردگار هوا را به انسان ارزانی داشته، اما قانون آن را برای مردم‌فروشی کرده است.

چه کسی مقصر است؟ کی گناهکار است؟ آیا هیچ گناهی برگردن ما نیست؟ اگر ما این مشکل را حل نکنیم، دیر یا زود بدل به سدی بزرگ می‌شود و راه بر ما می‌بندد

همیشه بینوایی فرودستان بر احسان وبخشش فرادستان می‌چربد.

پس از قلب، باید سخن از سنگ‌ها گفت

بی شک مادرش نیزشاهد او بود.

جنگ قماری است که بیشتر وقت‌ها بازنده، برنده آن است.

آیا اگر این حادثه پیش نمی‌آمد، احتمال داشت ناپلئون در آن نبرد به توفیق برسد؟ پاسخ نه است! چرا؟... روشن است، اوقادر به پیروزی نبود نه به علت وجود ولینگتن وبلوخر، بلکه براساس مشیت خدایی.

درستکاری، راستی، رک گویی، پاکدامنی، باور قطعی واندیشه وظیفه شناسی اموری هستند که چون گرفتارکژی شوند، به احتمال چهره زشتی از خود بروز می‌دهند

اسقف بر یک صفحه سفید آن چنین آورده بود: «توچه هستی وکیستی؟»

مردن بسیار سهل است، برای مردن نیازی به سپیده دم نیست، باشد! من در نور ستارگان شب جان از دست می‌دهم.

البته برای فرودستان و پا برهنگان و فقرا و افراد مادون و گرفتار، این‌گونه چیزها لازم است. برای آنها این قصه‌ها و خیالات و بقای روح و ابدیت و بهشت موعود لازم است. آنها باید این چیزها را ببلعند، این امور قاتق نان آنان است، کسی که چیزی ندارد باید خدای مهربان را داشته باشد، این کمترین چیزی است که می‌توان به آنان وانهاد.

گناه است که آدم چنان غرق دراحکام الهی شود که مسائل وقوانین بشری را از یاد ببرد. مرگ تنها از آن پروردگار است، آدم به ناحق در این امر ناشناس دخالت می‌کند

گناه است که آدم چنان غرق دراحکام الهی شود که مسائل وقوانین بشری را از یاد ببرد. مرگ تنها از آن پروردگار است، آدم به ناحق در این امر ناشناس دخالت می‌کند

قانون آدمی، تاحد امکان دوری از گناه است. اما هیچ دست به گناه نیالودن، رویای فرشتگان است، هر که خلقت از خاک دارد پیروگناه است، گناه جاذبه‌ای نیرومند دارد.

«امیدتان به آن کس باشد که وارث و جانشین نداشته باشد.»

کشیشان همگی از یک قماشند، خسیس وحریص هستند. همین فرد درابتدای ورود خود را یک حواری پاک و بی‌عیب نشان داد. اکنون همانند دیگران رفتار می‌کند، کالسکه شهری و سفری می‌خواهد. مانند کشیشان پیشین به تجمل تمایل دارد، آه از این کشیشان دورو

چوبه دار هراس‌آور است، آن تنها یک چوب بست نیست، یک ماشین نیست. دستگاهی فاقد روح نیست که بر ساخته از چوب وآهن وطناب باشد. چنین بر می‌آید که این داربست چوبین جاندار است. به صورت ابهام خیزی اندیشه دارد، تصمیم می‌گیرد وبه کار می‌افتد. به گمان که می‌بیند و می‌شنود. این دستگاه خودکار دارای فهم و درک است. این دستگاه؛ این چوب وآهن و این طنابها چیزی را درخواست می‌کنند. این ماشین جان آدمی را با وهمی هراس آور، به کام خود می‌کشد، به نظر هولناک است و با کاری که از آن برمی‌آید درهم می‌آمیزد. چوبه دار دستیار جلاد است، درهم می‌دود و گوشت آدم را می‌بلعد وخونش را می‌آشامد.

فقر در موسم جوانی، اگر ختم به موفقیت و پیروزی شود، این اثر را دارد که آدمی را به کار و کوشش عادت داده و او را به مراحل بالاتر ارتقاء می‌بخشد. فقر زندگی مادی را عریان می‌کند و همه زشتی‌های آن را بر انسان آشکار می‌نماید، او را وامی‌دارد تا کوشش کند و خود را از تنگنا به‌درآورد و به طرف زندگی ایده‌آل پیش رود.

هوگو درباره مجازات اعدام و چاپ دوم آخرین روز یک محکوم نوشت: «برای لغو مجازات اعدام بکوشید، اما نه برای رضایت خاطر چند نفر وزیر و سیاستمدار خطاپیشه، بلکه برای آن تیره‌روزی که هرگاه در کوی و برزن از کنارتان می‌گذرد، حتی نمی‌پذیرید با او همکلام شوید، بلکه خود را به کناری می‌کشید که مبادا گرد و غبار لباس مندرسش بر جامه آراسته‌تان بنشیند.»