بریده‌هایی از کتاب نگاهی به رابطه‌ عبد و مولا

تشویق بیجا موجب سوختن خلاقیت بچه‌هاست

عبدِ واقعی تمام تمنایش رسیدن به وصال محبوبش، آن هم با ریخته شدن خونش در راه اوست

«چنان به موی تو آشفته‌ام به بوی تو مست/ که نیستم خبر از آنچه در دو عالم هست

ثمره انس گرفتن با خدا، وحشت از مردم است.

اصل نیاز به برقرار رابطه با خدا در هیچ‌کس ایجاد نمی‌شود، در وجود همه هست، منتهی باید آن را کشف کرد. انسان تا زمانی که این نیاز را کشف نکند و به آن پاسخ نگوید، بی‌قرارِ بی‌قرارِ بی‌قرار خواهد بود

نسبت «خوب بودن» و «رابطه با خدا» شبیه به این است که شما از یک دانشجو بپرسی: «می‌توانی آب بابا بنویسی؟!» او هم حق دارد با نگاهی عاقل اندر سفیه از شما بپرسد: «این چه حرفی است که به من می‌زنی؟!»

من باید به جایی برسم که در رابطۀ با او هویت خودم را تعریف کنم. باید به جایی برسم که بگویم: «من چون با او رابطه دارم، پس هستم.»

«من چون با او رابطه دارم، پس هستم.»

اذن خدا به قدری اهمیت دارد که از عدم توجه به آن، مفهومی به نام «بدعت» پدید می‌آید.

هستۀ اتم را در نیروگاه می‌شکافند و از آن برق تولید می‌کنند، اما اگر آن را در خارج از نیروگاه بشکافند همه جا را تخریب می‌کند. اراده‌ها و خلاقیت‌های انسان هم اگر در دالان عبودیت انفجار پیدا کنند و آزاد شوند باعث رشد و ترقی انسان می‌شوند و الا انسان را به حضیض ذلت و بیچارگی می‌کشانند.

اصلاً انتخاب آزادانه به معنای مطلق کلمه معنا ندارد. سخن‌گفتن برخی مثل این است که بگویند: «ما جاذبۀ زمین را به عنوان پیش‌فرض می‌پذیریم و سپس سراغ بقیه قواعد فیزیک می‌رویم!»، در حالی‌که جاذبۀ زمین پیش‌فرض نیست. پیش‌فرض یعنی فرضاً جاذبۀ زمین وجود دارد! این چه حرفی است؟ جاذبه زمین که یک امر مسلّم است. چرا سرِ جاذبه زمین منّت می‌گذاری؟ جاذبۀ زمین وجود دارد و تو هم تسلیم و مقهورش هستی. چه بخواهی چه نخواهی باید همه زندگیت را تحت سیطرۀ جاذبۀ زمین تعریف کنی. عبد بودن ما هم مثل جاذبه زمین است؛ چه بخواهیم و چه نخواهیم هست و ما باید مقهور آن باشیم.

عبد بودن او هم انتخابی نیست. این حقیقت وجودی اوست.

امیرالمؤمنین (ع) در مقام مناجات با خدای متعال می‌فرماید: «إِلَهِی کفَی بِی عِزّاً أَنْ أَکونَ لَک عَبْداً؛ خدایا این عزت برای من کافی است که بنده تو هستم.»

اینکه انسان اشرف مخلوقات است و خدا به او کرامت بخشیده هیچ مغایرتی با عبد بودن انسان ندارد. همین که انسان عبد خداست، بالاترین امتیاز برای اوست

خدا هم از محاورات بین مردم، این کلمه را گرفت و گفت: «همه‌تان عبد من هستید.» آیا اعتراض می‌کنید که «این خیلی غیرمحترمانه است! ما که بنا نیست این‌قدر پیش خدا خُرد شویم!» پس این سجده‌ای که به‌جا می‌آوریم چیست؟ آیا ادا در می‌آوریم؟

شما برده‌ای هستید در دست مولایی، البته مهربان، و بسیار حکیم.

نود و نه درصدش اصلاً قابل اینکه در اختیار شما قرار بگیرد نیست. مثل اینکه شما از کدام پدر و مادر به دنیا آمده باشید، با کدام استعداد زندگی کنید، در چه محله و جامعه‌ای متولد شده باشید، چه دوستی سر راه شما قرار بگیرد، در طول روز چه اتفاقاتی برای شما رخ بدهد، امروز با چه کسانی روبرو بشوید و... هیچ کدام از این امور در اختیار شما نیست.

«لَا جَبْرَ وَ لَا تَفْوِیضَ وَ لَکنْ أَمْرٌ بَینَ أَمْرَین؛ نه جبر است و نه اختیار، بلکه امری است بین این دو امر.»

«من یک عبد هستم.»

دل ما خیلی از اوقات برای «کسی» تنگ می‌شود که علی‌القاعده آن کس باید خدا باشد. اما دل ما باید برای «پرستیدن» خدا تنگ شود. اگر دلمان برای پرستیدن خدا تنگ شد، خدا را پیدا می‌کنیم