بریده‌هایی از کتاب مثنوی معنوی

رنج و غم را حق پی آن آفرید تا بدین ضد، خوش دلی آید پدید ۶۴.۳۱ پس نهانیها به ضد پیدا شود چون که حق را نیست ضد، پنهان بود ۶۴.۳۲ نور حق را نیست ضدی در وجود تا به ضد او را توان پیدا نمود

در بیان این سه کم جنبان لبت از ذهاب و از ذهب وز مذهبت ۶۰.۵ کین سه را خصم است بسیار و عدو در کمینت ایستد چون داند او ۶۰.۶ ور بگویی با یکی گو الوداع کلُ سِر جاوز الاثنین شاع

من پشیمان گشتم این گفتن چه بود لیک چون گفتم پشیمانی چه سود

تن ز جان و، جان ز تن مستور نیست لیک کس را دیدِ جان دستور نیست

کوزه بودش، آب می نامد به دست آب را چون یافت، خود کوزه شکست

آن گدا گوید خدا از بهر نان متقی گوید خدا از عین جان

سوی گردون ُتف نیابد مسلکی ُتف به رویش باز گردد بی شکی

ای بُریده، آن لب و حلق و دهان که ُکند ُتف سوی مه، یا آسمان

زهد، اندر کاشتن کوشیدن است معرفت، آن کشت را روئیدن است

گر چه تفسیر زبان روشنگر است ‫لیک عشق بی زبان روشنتر است

عاشقی پیداست از زاری دل ‫نیست بیماری چو بیماری دل

دید در خواب او، که پیری رو نمود ۳.۱۰ گفت: ای شه مژده، حاجاتت رواست گر غریبی آیدت فردا ز ماست ۳.۱۱ چونکه آید، او حکیم ِ حاذق است صادقش دان، کاو امین و صادق است ۳.۱۲ در علاجش سحر مطلق را ببین در مزاجش

بهر صیدی میشد او بر کوه و دشت ناگهان در دام ِ عشق او صید گشت

شاد باش ای عشق ِ خوش سودای ما ای طبیب جمله علتهای ما

شاد باش ای عشق ِ خوش سودای ما ای طبیب جمله علتهای ما

در جهان هر چیز چیزی می کشد کفر کافر را و، مرشد را رشد ۶۵.۴۴ * در جهان هر چیز چیزی جذب کرد گرم گرمی را کشید و سرد، سرد ۶۵.۴۵ کهربا هم هست و مغناطیس هست تا تو آهن یا کهی آئی به شست

نیست الا حیله و مکر و ستیز مر سیه رویان دین را خود جهیز

چون که مومن آینۀ مومن بود روی او ز آلودگی ایمن بود ۱.۳۱ یار آیینه است، جان را در حَزَن بر رخ آیینه، ای جان، دم مزن ۱.۳۲ تا نپوشد روی خود را در دمت دَم فرو بردن بباید هر دمت

کوزه بودش، آب می نامد به دست آب را چون یافت، خود کوزه شکست

نقد حال خویش را گر پی بریم هم زدنیا، هم ز عقبی، بر خوریم