بریده‌هایی از کتاب تا این حد مهربان نباش (شخصیت مهربان از منظر روان‌شناسی)

هنگامی که شخص به شکلی از اشکال فوق پذیرفته می شود، مورد ارزیابی و ارزش گزاری قرار می گیرد. در واقع دیگران با پذیرفتن شما میکوشند تا ارزش شما در چارچوب منافع خویش را ارزیابی کنند. معنای پذیرفته شدن در این پروسه آنست که: تا زمانی که به اصول و مبانی ما پایبند باشی، پذیرفته خواهی شد... تو را تحمل خواهم کرد تا زمانی که کاسه صبرم لبریز شود... تو را می پذیرم بشرط انکه رضایت خاطر مرا فراهم کنی. "پذیرش مشروط باعث می شود تا شما تمام توان خود را ابراز کنید اما در عین حال شما را از "پذیرش بی قید و شرط" که هر کسی آرزوی آن را در سر دارد، محروم خواهد کرد. به خاطر داشته باشید که پذیرش مشروط" نباید مسیر زندگی، شخصیت، احساسات، تعاملات شما با دیگران و هویت شما را به میل خود تغییر دهد.

رفتار آزاد منشانه بدین معناست که شما صلاحیت و قابلیت آن را دارید که در آن واحد، شخصیتی اعتماد گرا و استقلال طلب از خود نشان دهید. یا به عبارت دیگر، خصلت اعتماد را تبدیل به اعتماد متقابل کنید. بدین منظور، باید به ارزش های وجودی خود به عنوان یک شخص بالغ که به خود متکی است و مسئولیت زندگی خویش را بر دوش گرفته ایمان داشته باشید.

زیرساخت اخلاقی منافع عمومی این زیرساخت اخلاقی بدان معناست که اگر شما دائما سعی در جلب رضایت دیگران داشته باشید، خود را به اسارت در آورده اید اما اگر هدف شما آن باشد که منافع همگان از جمله خودتان را مد نظر قرار دهید، رفتاری آزاد منشانه اتخاذ کرده اید.

قبل از تصمیم گیری در مورد درخواست ها و انتظارات دیگران، بخوبی بیاندیشید. در صورت لزوم" نه" بگوئید. مخالفت خود با درخواست ها و انتظارات دیگران را توجیه و تفسیر نکنید تا وام دار و مدیون جلوه نکنید.

رفتار آزاد منشانه بدین معناست که شما صلاحیت و قابلیت آن را دارید که در آن واحد، شخصیتی اعتماد گرا و استقلال طلب از خود نشان دهید. یا به عبارت دیگر، خصلت اعتماد را تبدیل به اعتماد متقابل کنید. بدین منظور، باید به ارزش های وجودی خود به عنوان یک شخص بالغ که به خود متکی است و مسئولیت زندگی خویش را بر دوش گرفته ایمان داشته باشید. باید دائما درک کنید که دیگران تا چه حد میتوانند در اموری که به شما مربوط است، نقش داشته باشند. بعبارت دیگر، باید بیاموزید که چگونه فضای اعتماد متقابل بوجود آورید و کارکرد روانی خود را همانند یک فرد بالغ، رشد دهید.

مهربانی مفرط و کمال گرائی افراطی باعث می شود تا شخص در دوران اعتماد کودکانه باقی مانده و از ارزش حقوق و اراده شخص کاسته شود

برخی اوقات، انرژی و وقت با ارزش خود را در پای ایده ال گرائی و کمال جوئی مفرط قربانی می کنیم. بعنوان یک "شخصیت مهربان" اصرار داریم تا هر عملی را به بهترین شکل به انجام برسانیم. از دیگران نیز انتظار داریم تا همواره وظایف خود را بدون عیب و نقص به انجام برسانند. این روحیه ایده آل گرائی، ما و اطرافیان ما را در تنگنا قرار میدهد.

●خودتان را به چهار میخ نقد نکشید. باور داشته باشید که شما نیز همچون دیگران هر روز مرتکب اشتباه می شوید و اگر بر خلاف میل دیگران رفتار کنید، دنیا به آخر نخواهد رسید.

●اجازه دهید تا دیگران نقائص و ضعف های شما را ببینند. اگر دائما خود را نیرومند و بدون نقص جلوه دهید کسانی که قصد دارید بر آنها تاثیر بگذارید از پیرامون شما خواهند گریخت.

در واقع بجای انکه به ما بیاموزند چگونه خویشتن را بپذیریم، به ما یاد داده اند که چگونه مورد پذیرش دیگران قرار گیریم و هنگامی که در این کارزار توفیقی حاصل نمی کنیم، دچار عذاب درونی می شویم.

شخصی که مسئولیت هایی فراتر از حد توان خود بر دوش می گیرد، همچنین دچار احساس "خشم فروخورده" در لایه های اعماق ذهن خود می شود. این خشم نه تنها متوجه کسانی است که مسئولیت ها را از ما طلب کرده اند بلکه به خود ما نیز یورش می اورد. خشم فروخورده سرانجام به بیماری افسردگی منتهی می شود. اصطلاح رایج در مورد این حالت،" بیش فعالی" است.

والدین ما اغلب به ما اموخته اند که نباید سخن بگوئیم مگر انکه از ما خواسته شود. انان از ما اتنظار دارند مطیع اوامر باشیم و همواره چشم به دستان آنها داشته باشیم. ذات کودکانه باعث می شود تا خویشتن را بر اساس معیار های والدینمان، ارزشگزاری کنیم. بعبارتی، ما باور کرده ایم که به همان اندازه که والدین برای ما ارزش قائلند، ارزش داریم و نه بیشتر! به این ترتیب، ضعف هایمان را بزرگ تر می بینیم و ارزش وجودی خود را کوچکتر تلقی می کنیم. این فرایند در دوران نوجوانی تشدید میشود. در این دوران، شخص بیش از پیش به ضعف ها و نواقص خود ذل میزند و طبعا معدل اعتماد به نفس وی نیز کاهش می یابد

"رفتار انزواگرایانه متکرر" اگر به مرحله وابستگی غیر قابل کنترل جهش کند، مبدل به اعتیاد شده و عوارضی به مراتب رنج آور تر از رنجی که در پی تسکین آن بوده ایم به دنبال خواهد داشت.

اغلب مبتلایان به رفتار های خود ویرانگر تحت تاثیر اعتیاد قرار دارند.

نصیحت گوئی یکی از الگوهای سلطه بر دیگران محسوب می شود

هنگامی که باور دارید هیچکس کامل و بی نقص نیست، شما نیز در دام کمال گرائی مفرط گرفتار نخواهید شد. دائما برای جلب نظر دیگران خود را قربانی نمیکنید زیرا قصد ندارید سرنوشت خود را با جلب نظر دیگران پی ریزی کنید. طبعا نیازی به پذیرفتن مسئولیت های خارج از توان خود نخواهید داشت. در عوض به توانائی ها و ارزش های خود ایمان خواهید آورد و انرژی تان را صرف رشد و بهبودی خود و جامعه خواهید کرد.

ریشه های فقدان اعتماد و عزت نفس در دوران کودکی در وجود ما کاشته میشود. والدین ما اغلب به ما اموخته اند که نباید سخن بگوئیم مگر انکه از ما خواسته شود. انان از ما اتنظار دارند مطیع اوامر باشیم و همواره چشم به دستان آنها داشته باشیم. ذات کودکانه باعث می شود تا خویشتن را بر اساس معیار های والدینمان، ارزشگزاری کنیم. بعبارتی، ما باور کرده ایم که به همان اندازه که والدین برای ما ارزش قائلند، ارزش داریم و نه بیشتر!

هنگامی که به قصد پذیرفته شدن نزد دیگران در دام کمال گرائی مفرط می افتیم، میکوشیم تا اعجاب اور ترین تصویر از خود را به دیگران ارائه دهیم و در این کارزار، گاه مسئولیت هائی را بر دوش می گیریم که اساسا خارج از حد توان ماست.

۵)همفکری هوشمندانه: در خلال گفتگو ها بکوشید تا گام به گام مسیر صحیح تفکر و تصمیم سازی را پیش پای شخص قرار دهید. حتی میتوانید بگوئید که "تصمیم نگرفتن" در مورد راه حل ها نیز نوعی تصمیم گیری محسوب میشود. یاداوری کنید که گاه باید از تصمیم گیری شتاب زده پرهیز کرد

دومین موقعیتی که شما میتواند به نصیحت گوئی مشغول شوید، مربوط به موقعیت های خاص و کاملا اورژانسی است. به یاد داشته باشید که تحولات روزمره زندگی اجتماعی که همه ما روزانه با آن روبرو می شویم دلیل قانع کننده ای برای پهن کردن سفره پند و اندرز گوئی نیست.