بریده‌هایی از کتاب فهم فلسفه: اندیشه معاصر

طبقۀ کارگر در انگلستان مبارزه‌ای طولانی را برای اصلاحات آغاز کرد. در سال ۱۸۳۲ لایحۀ اصلاحات از پارلمان گذشت و به برخی از کسانی که از نظر اقتصادی و اجتماعی جزو طبقات پایین دست محسوب می‌شدند حق رأی اعطا کرد. اگرچه تصویب این لایحه پیروزی بزرگی برای طبقۀ متوسط محسوب می‌شد، شرایط کار اغلب بد باقی ماند، و صاحبان ثروتمند کارخانه‌ها همچنان به سرکوب کارگران‌شان ادامه دادند. چنین سرکوبی برای فیلسوفان سودباور بریتانیایی همچون جرمی بنتام و جان استوارت میل که بانی بسیاری از اصلاحات اجتماعی بودند، پذیرفتنی نبود.

همان‌گونه که فیلسوف بزرگ بندیکت اسپینوزا خردمندانه گفته است: «همۀ چیزهای شریف همان‌قدر دشوارند که کمیاب.» آیندۀ فلسفه تابناک است، زیرا این آینده در دستان شماست.

[یا به بیان خودمان نیش عقرب نه از ره کین است.

اگرچه جیمز و دیوئی هم‌روزگار و هر دو اهل نیواینگلند بودند، هر یک نوع متفاوتی از پراگماتیسم را نمایندگی می‌کردند. جیمز به روانشناسی و دین علاقمند بود، در حالی‌که دیوئی بر روی مطالعات اخلاقی و اجتماعی تمرکز می‌کرد. آن دو در این‌نظر که حقیقت چیزی است که برای ما نتیجه‌بخش و به حالِ جامعه سودمند باشد اتفاق نظر داشتند.

او می‌گفت: «آدم‌ها با هم تفاوت دارند.» تنها چیز مشترک در میان مردمان «خواست (ارادۀ معطوف به) قدرت» است. خواست قدرت خود را در همه جا و همه چیز نشان می‌دهد. حتی انگیزه‌های ما ریشه در خواست قدرت دارند. اخلاقیات سروران و بردگان هر دو ریشه در قدرت دارند، اما هر کدام قدرت را به‌نحوی متفاوت به کار می‌برند. مجموعه‌ای از فضایل به سروران تعلق دارد و مجموعه‌ای دیگر به بردگان.

کار نیچه چنان تحسین‌برانگیز بود که دانشگاه بازل در سوئیس حتی پیش از گرفتن درجۀ دکتری کرسی استادی فلسفۀ کلاسیک را به او پیشنهاد کرد.

«ملال ریشۀ همۀ شرّهاست.»

اگر به ارابۀ ارابه‌رانی که چندان هیجان خاصی برای راندن ندارد جفتی ببندند که یکی پگاسوس باشد و دیگری یابویی مردنی و به او بگویند که بران _ فکر می‌کنم با این کار موفق به انگیختن شور در او شوند

میل کیفیت لذت را نیز در نظر می‌گرفت. برای مثال در انسان بودن فی‌نفسه لذتی کیفی وجود دارد که برتر است از هر لذت کمّی که حیواناتی مثل خوک و موش و قورباغه با آن آشنا هستند. او گفت: «بهتر است انسان باشی و ناراضی تا خوک باشی و راضی.»

فلسفۀ سودباوران است: «خوشبختی برای بیشتر مردم.»

در نظر نیچه انسانِ صاحبِ کرامتی که از اخلاق سروران بهره‌مند است ارزش‌های خود را از حیات سرشار و توانایی‌اش پدید می‌آورد. او جنبش زندگانی رو به تعالی را نمایندگی می‌کند. (درمقابل) «نگرۀ گلّه‌ای» که به اخلاقیات بردگان تعلق دارد زندگی حقیرانه را نمایندگی می‌کند، زندگی رو به نزول و انحطاط. آنان که پای‌بند اخلاقیات بردگان هستند، چیزهایی همچون همدردی، مهربانی و فروتنی را فضیلت می‌شمارند. با میزان و ملاک آنان افراد نیرومند و مستقل خطرناک و بنابراین پلیدند. اخلاقیات بردگان به درد توده‌های «ضایع و خراب‌شده» به قول نیچه _ می‌خورد، چون ارزش‌های آن بیانگر نیازهای یک گلّه است. کسانی که در دستۀ صاحبان اخلاق بردگان قرار می‌گیرند، از آنجا که سر به راه و بی‌قدرتند از افراد منحصربه‌فرد و قدرتمند می‌ترسند و بنابراین اصرار می‌کنند که ارزش‌های گله‌ای آنان حقیقت مطلق است. اخلاقیات بردگان با کراهت نسبت به آنچه که گله به رسمیت نمی‌شناسد آغاز می‌شود.