بریده‌هایی از کتاب پنجاه سال عبادت

آنگاه فرمود: نماز! نماز! درباره خداوند از سرزنش مردمان نهراسید؛ چه، هر کس به شما ستم کند یا اندیشه‌ی بد داشته باشد، خداوند شر او را کفایت فرماید. با مردم به نیکی سخن بگویید، همان طور که خدا فرمود. امر به معروف و نهی از منکر را ترک مکنید که رشته کار از دست شما بیرون شود، آنگاه هر چه دعا کنید و از خداوند دفع شر خواهید، پذیرفته نگردد و به اجابت نرسد. بر شما باد هنگام معاشرت، به فروتنی و بخشش و نیکویی درباره یکدیگر. و زنهار از جدایی و تفرقه و پراکندگی و روی‌گردانیدن از هم. و در نیکوکاری، یار و مددکار یکدیگر باشید و بر گناه و ستمکاری کمک مباشید که شکنجه و عذاب خدا بسیار سخت است. خداوند نگهدار شما خاندان باشد و حقوق پیغمبرش را در حق شما حفظ فرماید. اکنون با شما وداع می‌کنم و شما را به خدا می‌سپارم و سلام و رحمتش را بر شما می‌خوانم.

بسیاری از ما فکر می‌کنیم چون گرفتاریم از خدا دوریم. اما شهدا ثابت می‌کنند: حقیقت این است که چون از خدا دوریم گرفتاریم.

شهید کسی نیست که ناگهان به خون بغلتد و نام شهید بر خود بگیرد. شهید در این دنیا قبل از اینکه به خون بتپد شهید است. و شما همچنان که شهیدان را در این دنیا نمی‌توانید بشناسید و بفهمید، بعد از وصالشان نیز هرگز نمی‌توانید درکشان کنید.

خدایا آنان که به من بدی کردند مرا هوشیار کردند. آنان که به من انتقاد کردند به من راه و رسم زندگی آموختند، آنان که به من خوبی کردند به من مهر و وفا آموختند، پس خدایا به همه اینان که باعث تعالی دنیا و آخرت من شدند خیر و نیکی برسان.

اگر گناه و معصیت کورم کرده بینای رحمتم

به عشق به تو دل بستم. بعد از چندی که با تو معاشقه کردم به یکباره به خود آمدم! دیدم که من کوچک‌تر از آنم که عاشق تو شوم و تو بزرگ‌تر از آنی که معشوق من قرار بگیری. فهمیدم که در این مدت که فکر می‌کردم عاشق تو هستم اشتباه می‌کردم. این تو بودی که عاشق من بودی و مرا می‌کشاندی. اگر من عاشق تو بودم باید یک‌سره به دنبال تو می‌آمدم.

ای خوش آن روز که پرواز کنم تا بر دوست به هوای سر کویش پر و بالی بزنم

اُنظر الی ما قال و لاتنظر الی مَن قال

من به سه خصلت ممتاز شده‌ام: عشق که از سخنم و نگاهم و دستم و حرکاتم و حیات و مماتم می‌بارد. در آتش عشق می‌سوزم و هدف حیات را جز عشق نمی‌شناسم. در زندگی جز عشق نمی‌خواهم، و جز به عشق زنده نیستم. فقر که از قید همه چیز آزاد و بی‌نیازم. اگر آسمان و زمین را به من ارزانی کنند، تأثیری در من نمی‌کند. تنهایی که مرا به عرفان اتصال می‌دهد. مرا با محرومیت آشنا می‌کند. کسی که محتاج عشق است، در دنیای تنهایی با محرومیتِ عشق می‌سوزد. جز خدا کسی نمی‌تواند انیس شبهای تار او باشد و...

بسیاری از ما فکر می‌کنیم چون گرفتاریم از خدا دوریم. اما شهدا ثابت می‌کنند: حقیقت این است که چون از خدا دوریم گرفتاریم.