بریده‌هایی از کتاب فهم فلسفه‌‫: اندیشه در روزگار باستان و دوره یونانی‌مابی

اگرچه ما نمی‌توانیم وقایعی را که برای ما رخ می‌دهد تغییر بدهیم، می‌توانیم نگرش‌مان را نسبت به این وقایع عوض کنیم.

آنتیستنس می‌گفت اگر خوشبختی را در مالکیت‌های دنیوی بجوییم همیشه ناامید خواهیم شد. مهم نیست که آدمی چقدر دارد، چون همیشه بیشتر می‌خواهد.

از هیچ چیز نباید ترسید مگر خود ترس اپیکتتوس

باید یاد بگیریم چیزهایی را که قادر به تغییرش نیستیم با آرامش بپذیریم.

سقراط نتیجه گرفت که در «قلمرو کورها» «یک‌چشم» پادشاه است

به خودِ خویش بازگرد و در خویشتن بنگر، و اگر دیدی که زیبا نیستی همان کن که پیکرتراشان با پیکر می‌کنند: هرچه را زیادی است بتراش و دور بینداز، اینجا را صاف کن، آنجا را جلا بده، کج را راست کن و سایه را روشن ساز و از کار خسته مشو تا روشنایی خداگونۀ فضیلت درخشیدن آغاز کند و نیکی کامل را بر اورنگ مقدسش ببینی.

سقراط روزهای خود را به قدم زدن در خیابان‌های شهر و بحث در مورد موضوعات مختلف با هر کسی که حاضر به گفتگو با او بود، می‌گذراند.

افلاطون گفت که جهانِ مادی واقعیّت راستین نیست، بلکه تنها جهان مظاهر است

به گمان اپیکوروس لازمۀ خوشبختی خدمت‌گذاری به دیگر مردمان، کمک به حیواناتی که رنج می‌برند، یا مراقبت از محیط زیست نیست. زندگی خوب معاشرت با دوستان خوش‌مشرب و مطالعۀ فلسفه است. او بر این باور بود که لذات عقلانی همیشه برتر از لذات جسمانی‌اند، چون بیشتر می‌پایند و فارغ از درد و رنج هستند.

اصل و ریشه فلسفه در حس شگفتی ماست ارسطو

سقراط نتیجه گرفت که در «قلمرو کورها» «یک‌چشم» پادشاه است

سقراط مثل بودا و مسیح هیچ نوشته‌ای از خود به جا نگذاشت، با این حال یکی از تأثیرگذارترین فیلسوفان تاریخ بود. سقراط گفت: «زندگی نسنجیده به زیستن نمی‌ارزد،» و به حرف خود صادق ماند و عمر خود را سنجیده گذراند. از آنجا که سقراط چیزی ننوشته است، بیشتر آنچه دربارۀ او و فلسفه‌اش می‌دانیم از نوشته‌های گزنفون و افلاطون به دست آمده است.

سقراط گفت که مهم‌ترین هدف زندگی ما این است که «نَفْس را تا جای ممکن به سوی نیکی هدایت کنیم.»

فیثاغورس می‌گفت: «همۀ چیزها عدد هستند.» او برای توضیح دادن این بحث بدن انسان را با یک آلت موسیقی مقایسه کرد. او می‌گفت وقتی بدن «کوک» باشد، سالم است. بیماری نتیجۀ تنش است، نتیجۀ «ناکوک بودن» اوتاد.

علّت‌های چهارگانه ارسطو چهار علت کشف کرد که تغییرات را در همه چیز، از هنر گرفته تا طبیعت، در تحول‌شان از قوه به فعل تحت فرمان خود دارند. این چهار علت عبارتند از: ۱) علتِ صوری، یا صورت؛ ۲) علت مادی، یا ماده؛ ۳) علت فاعلی، یا حرکت؛ و ۴) علت غایی، یا فرجام. در تراشیدن یک مجسمه از مرمر، علّت صوری طرحی است که مجسمه‌ساز در ذهن دارد، علت مادی سنگ مرمر است، علت فاعلی مجسمه‌سازی است که مجسمه را شکل می‌دهد و علت غایی، فرجام یا مقصود از مجسمه‌سازی است که می‌تواند تزئیین خانه باشد.

سعادت خیری است که همۀ مردمان آن را هدف قرار داده‌اند، پس چرا مردم غالباّ بدبخت هستند؟ ارسطو می‌گفت اگر ما عاقل بودیم، بافضیلت و درنتیجه خوشبخت می‌بودیم.

سقراط نتیجه گرفت که در «قلمرو کورها» «یک‌چشم» پادشاه است. او خردمند بود چون تنها کسی بود که می‌دانست نمی‌داند.

بعضی‌ها مقدّر است نقش‌های بزرگ بازی کنند و بعضی‌ها نقش‌های کم اهمیت‌تر. با این‌همه نقش ما هرچه باشد، در طرح جامع امور ضرورت دارد و ما باید یاد بگیریم که نقش خود را خوب بازی کنیم.

افلاطون در محاوره‌ای با نام، جمهوری، نَفْس را دارای سه جزء توصیف کرده است (نمودار ۱). این سه جزء عبارتند از: ۱) عقل و شهود، یا جزء عقلانی؛ ۲) شور و اراده، یا جزء ناعقلانی؛ و ۳) امیال، یا جزء عقل‌ستیز

برای مثال آیا شما تا کنون برای در امان ماندن دروغ گفته‌اید؟ آیا هرگز در امتحان تقلب کرده‌اید؟ سقراط می‌گفت ما این کارها را انجام می‌دهیم، چون به تصور ما نتایج این اعمال به سود ماست. با این حال آیا دروغ گفتن یا تقلب می‌تواند به ما سود برساند؟ سقراط می‌گفت نه. ما مرتکب اعمال بد می‌شویم چون از آنچه واقعاً خوب است غافل هستیم.