بریده‌هایی از کتاب دکتر ژیواگو

برای درک حقیقت باید تنها بود

نمی‌توان او را چون زنی کاملاً عادی به حساب آورد. این امر، نتیجه‌ی دانایی زیاد و عجیب بودنش است. او بی‌اندازه معلومات دارد، نه آن‌طور که روشنفکران دارند بلکه آن‌طور که در میان مردم عادی دیده می‌شود.

این دنیای پر از پستی و نیرنگ، جایی که یک زن نجیب و تربیت شده و خانواده‌دار مجبور می‌شود که تحقیر این کارگران حیوان‌صفت مفلوک را تحمل کند، جایی که قربانی میخوارگی این‌گونه نظم و قاعده، لذتش را در این می‌بیند که امثال خود را تحقیر کند، این چنین دنیایی را تا این لحظه به این اندازه حقیر و پست ندیده و از آن متنفر نشده بود. او تند راه می‌رفت، مانند این بود که این عجله و شتاب می‌توانست زمانی را نزدیک کند که تمام دنیا معقول و هم‌آهنگ گردند؛ آن‌طور که اکنون در مغز پر تب و تاب خود آن را تصور می‌کرد و می‌دید

خوب «یورا» ، بالاخره زندگی می‌گذرد. تو باید بخوابی. دیر وقت است، از هر لحاظ که فکر کنی، نمی‌توان به همه‌ی کارها رسید. باید استراحت کنی.

کودکان راستگویند و بی‌قید و احتیاط و از حقیقت ترسی ندارند، در صورتی که ما، از ترس این‌که مبادا بیهوش و بی‌شعور در نظرها جلوه کنیم، آماده‌ایم آنچه را که نزد ما عزیز و گرانبهاست، انکار کنیم و از آنچه که تنفرانگیز است، به نیکی یاد کنیم و آنچه را که نامفهوم و گنگ است، بستائیم.

سخن نقره است، اما سکوت طلاست.

زن بودن و دیوانگی کردن یک دلاوری کامل است.

مثلی است معروف که با اتفاق، جهان را می‌توان گرفت.

«اگر خوکی را سر میزت دعوت کنی، او پاهایش را در بشقاب می‌گذارد.»

منشاء تمام بدی‌هایی که آشکار شد، فقدان ایمان در عقاید شخصی بود

گاهی چقدر انسان مایل است که تقلب و دو رویی بزرگوارانه، تاریکی‌های ضخیم پرگویی بشری را ترک کند و در سکوت جالب طبیعت، در زندان بی‌سر و صدای یک کار مداوم و سمج، در بی‌خبری توصیف‌ناپذیر یک خواب عمیق، در موسیقی واقعی و آرامش زبان دل‌ها که روح سرشار و لبریز را به سکوت وامی‌دارد، پناه ببرد.

جابران و بیدادگران انقلاب مخوف‌اند، نه به خاطر این‌که تبه‌کارند، بلکه شالودۀ ترکیب نظامی هستند که افسارشان را رها کرده و به خودشان واگذار نموده‌اند، گویی لوکوموتیوهایی هستند که از خط خارج شده‌اند.

احتیاج، خیلی چیزها را به انسان یاد می‌دهد.

آه، چقدر وحشتناک است! زندگی چه چیز وحشتناکی است، این‌طور نیست؟

چنان غمگین‌ام که نمی‌دانم خونسردی چیست. خستگی و بی‌خوابی، غمناکم می‌کند. اما سخنان شما تسکین‌ام می‌دهد. دیر یا زود برف می‌بارد. در هوای برفی گوش دادن به مکالمات طولانی معقول، بسیار لذت‌بخش است. هنگامی که برف می‌بارد، اگر از پنجره به بیرون نگاه کنند، چنین به نظر می‌رسد که کسی از حیاط می‌گذرد و به طرف خانه می‌آید.

شعور یک روشنایی است که به بیرون می‌تابد، شعور راه جلوی پای ما را روشن می‌کند تا پایمان نلغزد. شعور، مانند نورافکنی است که در جلو لوکوموتیو نصب شده است. اگر نور آن را به داخل برگردانید، دچار فاجعه و مصیبت می‌شوید.

برای درک حقیقت باید تنها بود و از کسانی که انسان را چندان دوست ندارند، رشتۀ پیوند را گسست. آیا چیزی در دنیا یافت می‌شود که ارزش وفاداری را داشته باشد؟ بسیار اندک است. عقیده دارم که باید به ابدیت وفادار بود، ابدیت نام دیگر زندگی است که آن را اندکی بهتر بیان می‌کند.

از کجا می‌آییم، که‌ هستیم در این دنیای گمشده که تنها پرحرفی‌ها از این سالیان به جا مانده است؟

تنهایم. در همه جا، ریاکاران فرمانروایند.

به آنچه که «بلوک» (الکساندر بلوک، ۱۸۸۴- ۱۹۲۱، شاعر سمبلیست روسی) نوشته است، توجه کن: «ما کودکان سال‌های مخوف روسیه هستیم»