بریده‌هایی از کتاب آموزش سیاسی جلد ۱

دموکراسی راست جدید یا نولیبرالی را نوزیک و هایک که از حقوق فردی در قبال تجمیع آرا و منافع جمع‌ها حمایت می‌کردند مطرح نمودند. نظریه نظم خودانگیخته در جامعه و سیاست اساس نظریات هایک است.

دموکراسی‌ها حاکمیت عامه نیستند، بلکه، نهادهای تجهیز شده‌ای هستند، که خود را از خطر دیکتاتوری حفظ می‌کنند.

هگل در اصل و اساس پادشاهی مطلق را می‌خواست. وی حکومت کامل را پادشاهی مبتنی بر قانون اساسی با عملکرد مطلق می‌دانست.

هگل به جای تقسیم قدیمی قوا به رکن‌های قانون‌گذاری، اجرایی و قضایی، هر کدام با اختیارات برابر، قوا را به قانون‌گذاری، اجرایی و پادشاهی تقسیم کرد و گفت که قوه قانون‌گذاری و اجرایی در درون قوه پادشاهی یکدیگر را کنترل و متعادل می‌کنند، اما هر دو را پادشاه زیر نظارت دارد و هماهنگ می‌کند.

نتیجه نهایی برخورد تز و آنتی‌تز و تاثیر متقابل آنها، پیدایی ترکیبی عالی از عناصر با اعتبار هر یک از آنها و از بین رفتن عناصر بی‌اعتبار هر کدام از آنهاست؛ این ترکیب عالی «سنتز» است.

به عقیده هگل سقراط یکی از چهره‌های تاریخی جهان و چهره تابناک تاریخی و قهرمان جهانی خرد است.

گئورگ ویلهلم فریدریش هگل (۱۸۳۱- ۱۷۷۰) بزرگ‌ترین نماینده ایده‌آلیسم آلمانی است.

کانت بنا به عقاید صلح‌طلبانه‌اش، معتقد بود که قانون اساسی همه دولت‌ها باید جمهوری باشد. نظام جمهوری اهرم قدرتمندی برای کنترل بر حکومت‌ها فراهم می‌کند و آنها را از اغراض تجاوزگرانه باز می‌دارد.

کانت ضمن اعلام برتری دولت بر کلیسا درباره خود دین چنین نظر دارد که اصول ادیان تا آنجا ارزش دارند که به پیشرفت اخلاقی انسان‌ها کمک کنند.

کانت می‌گفت جستوجوی شادمانی واقعی، آن‌طور که فایده‌گرایانی مانند بنتام گفته‌اند، هدف زندگی انسان نیست، بلکه هدف اصلی زندگی انسان رشد شخصیت اوست.

بین هدف فرد و هدف دولت تضاد و کشاکشی نیست، زیرا هدف هر دو یکی است: کمال انسان. از مهم‌ترین نمایندگان این سنت، کانت، فیخته، هگل و شلینگ هستند.

ساکت کردن و سرکوبی عقیده‌ غارت کردن بشریت است.

میل گفت همه می‌دانند که آزادی مطلق برای فرد در جامعه ناممکن است. آزادی وجدان و دین، آزادی اندیشه، آزادی بیان، آزادی جان و آزادی اجتماعات (مگر با هدف آسیب به دیگران) آزادی‌هایی‌اند که جامعه نباید در آنها مداخله کند.

جرمی بنتام (۱۸۳۲- ۱۷۴۸) به‌عنوان بنیان‌گذار فایده‌گرایی مدرن شناخته می‌شود. مهم‌ترین اثر او «مقدمه‌ای بر اصول اخلاقیات و قانون‌گذاری» است.

هیوم مخالف تغییرات سریع در عرصه سیاسی بود و در مورد انقلاب معتقد بود که، بیشتر سبب شر است تا خیر و نیکی. او دین را بی‌فایده دانست و هر گونه‌ای از آن را رد کرد. او کشیشان را متعصبان ریاکار نامید، و کلیسا را انحراف از دولت دانست.

هیوم از میان شکل‌های حکومت، پادشاهی را برتر می‌دانست و معتقد بود که این نظام سیاسی از لحاظ آزادی‌ها مزایایی دارد. به نظر او شکل پادشاهی باثبات‌تر، پایدارتر و برای پیشبرد پیوسته آزادی واقعی، مناسب‌تر از شکل‌های دیگر حکومت است.

فایده‌گرایان، مانند هابز معتقد بودند که انسان‌ها به سبب تکلیفی قانونی یا اخلاقی از یک قاعده پیروی نمی‌کنند، بلکه فقط به این دلیل اطاعت می‌کنند که به سود آنهاست که چنین کنند.

فایده‌گرایی مکتبی بوده است که بیش از هر چیز بر اصالت فرد تاکید داشته و اصل رفتار فرد انسانی را مبتنی بر سودجویی و خیر شخصی می‌دانسته است.

وی سه نوع قانون را لازم می‌شمرد: ۱- قانون بین‌المللی برای حاکم شدن بر روابط میان ملت‌ها، ۲- قانون سیاسی برای تنظیم روابط بین حکومت‌گران و حکومت‌شوندگان، ۳- قانون مدنی برای حاکم شدن بر روابط میان شهروندان.

نظریه تفکیک قوا ریشه در اندیشه ارسطو دارد، اما مونتسکیو در «روح القوانین» به‌عنوان مفهوم مرکزی خود برای نخستین بار آن را به‌طور مستدل بر اساس عقل و تجربه مطرح کرد.