بریده‌هایی از کتاب چین چگونه سرمایه‌داری شد؟

برای کسانی که می‌خواستند اصلاحات را با معرفی شیوه‌های جدید و قابل دوام به جلو ببرند، موثرترین روش، آزمایش‌های مکرر است تا بتوان شیوه‌ای موثر و نتیجه‌بخش در زمانی محدود پیدا کرد؛ در حالی که به این خطر واقف هستند که کسب تجارب بیشتر همراه با وقوع اشتباهات بیشتر است.

در نتیجه، این موضوع که شیوه جدید توسط دولت مورد تایید رسمی قرار بگیرد یا نه به شدت وابسته به کشمکش بین دو طرف است.

شاید این مسئله بی‌مسئولیتی و مسامحه‌کاری قانون‌گذار دولتی را نشان دهد که قبل از قانون‌گذاری مناسب اجرای عملی را اجازه می‌دهد. اما بدون وجود تجربه عملی، قانون‌گذار چگونه و در چه زمینه‌ای مقررات وضع کند؟ با وجود این، زمانی که تجربه جدید برای نخستین بار به ویژه در فضایی عاری از مقررات پا به عرصه می‌گذارد زمینه را برای انحراف ایجاد می‌کند و این مسئله فضا را برای مخالفان سیاسی در انتقاد از آن فراهم می‌آورد. برای عملی شدن این رویکرد دولت باید دیدگاهی معتدل، پذیرای عقاید نو، یادگیرنده و دارای توانایی وضع چارچوب تنظیمی به منظور توسعه تجارب یا ممانعت در صورت دربرداشتن نتایج نامطلوب را داشته باشد.

این وقفه بین عمل و مقررات در سراسر اصلاحات اقتصادی چین بسیار معمول بود. پدیده‌ای که در چین به «اول سوار اتوبوس شو، بعد بلیط خریداری کن» مشهور شده بود.

تا اواسط ۱۹۹۰ بورس شنزن دارای بیش از ۳۰۰ شعبه بود که هر چند هیچ مجوز رسمی برای خرید و فروش در این زمینه وجود نداشت، ولی در آنجا افراد سهام را خرید و فروش می‌کردند.

سیاست‌های افراطی ضد سنت‌گرایی مائو را معکوس و تاکید کرد

حتی وفادارترین مدافعان سوسیالیسم در مورد لزوم دستیابی به علوم پیشرفته و فناوری غربی و دسترسی به سرمایه غربی اعتراضی نداشتند.

خوشبختانه جیانگ توانست تجربه شنزن را تصدیق و ستایش کند، زیرا شنزن برای چین مسیر انتقال علم مدرن، فناوری، مدیریت و به قول او پیشرو در اجرای اصلاحات و گشایش به دنیای خارج بوده است.

اصلاحات ما برای بهبود و توسعه نظام سوسیالیستی سازمان داده شده است تا بتواند اشتباهات و ضعف‌های ساختاری گذشته را از بین ببرد و برتری نظام سوسیالیستی را نشان دهد. جیانگ همچنین بر سیاست درهای باز چین تاکید کرد: تلاش ما برای باز کردن درهای اقتصاد به روی دنیا برای توسعه فعال همکاری‌های اقتصادی و فنی مبادلاتی به منظور دستیابی به فناوری‌های پیشرفته، تجارب مدیریتی علمی و دستاوردهای پیش‌رونده فرهنگی کشورهای خارجی شامل کشورهای توسعه‌یافته سرمایه‌داری در جهت مقاومت در برابر تاثیرات مخرب، ویژگی‌های فاسد و منفی جامعه سرمایه‌دارانه و حفظ و تقویت سنت‌ها، رسوم فرهنگی و اخلاقی ایدئولوژیک ملت چین است.

از آنجا که خارجی‌ها نگران این موضوع هستند که درهای خود را دوباره ببندیم، باید نشان دهیم سیاست‌های اصلاحی و گشایشی نه تنها تغییر نخواهد کرد، بلکه گسترش نیز خواهد یافت

سیاست درهای بسته به شدت به ضرر ما خواهد بود. حتی دسترسی سریع به اطلاعات نداریم. افراد می‌گویند اطلاعات مهم است آیا این‌گونه است؟ بله مطمئناً این‌گونه است. اگر مدیری به اطلاعات دسترسی نداشته باشد، مانند آن است که کور و نابینا است،

طی وقفه تیان آنمن، دولت چین بسیاری از اصلاحات برنامه‌ریزی شده را به حالت تعلیق درآورد و بعضی دیگر را معکوس کرد، اما به تعهد خود در گشایش به سوی جهان خارج پایبند ماند.

اصلاحات بازار در اوایل دهه ۱۹۹۰ به شیوه‌ای مشابه به وجود آمد، عمدتاً به این دلیل که توسط دولت برنامه‌ریزی نشده بود.

با مخلوطی از شانس، عزم راسخ و آینده‌نگری، چین از این دوره تزلزل سیاسی با تعهد بیشتر به اصلاحات بازار عبور کرد و تا پایان دهه ۱۹۹۰ اقتصاد پویای بازاری فعال در سراسر چین پدیدار شد. پیوستن چین در سال ۲۰۰۱ به سازمان تجارت جهانی اصلاحات بازار در داخل را تقویت کرد و نقش خود را در جهانی‌سازی اقتصاد گسترش داد.

در سراسر سال ۱۹۹۰ مناظره‌ها و بحث‌ها در مورد مسیر اصلاحات و ماهیت سوسیالیسم، محور سیاست در چین بخصوص در پکن بود.

گروه بزرگ‌تر بر این باور بودند که اصلاحات بازار از سال ۱۹۸۴ به بعد نوعی تسریع‌کننده تورم افسارگسیخته ۱۹۸۸ و جنبش دانشجویان سال ۱۹۸۹ بوده است

در ۵ ژوئیه سال ۱۹۹۰، پولیت بورو کمیته مرکزی حزب از اقتصاددانان برجسته دعوت کرد در مورد امور اقتصادی و راهبرد سیاست‌گذاری به بررسی و بحث بپردازند. اقتصاددانان با یکدیگر اختلاف نظر عمیقی داشتند.

جیمز توبین برنده جایزه نوبل از دانشگاه ییل بود بر آن هم نظر شدند که رشد هم زمان سرمایه‌گذاری و دستمزدها اقتصاد چین را به آستانه تورم افسار گسیخته رسانیده است. با وجود این، دولت چین در تداوم پیگیری رشد اقتصادی سریع به این هشدار توجهی نکرد.

اوایل سپتامبر سال ۱۹۸۵، کنفرانسی در رودخانه یانگ‌تسه برگزار شد

انتقال سریع و بدون خشونت بلوک شوروی به سرمایه‌داری هشدار و اعلام خطر به دولت چین و حزب کمونیست بود