بریده‌هایی از کتاب رواقی گری؛ فلسفه زیستن خردمندانه

ما خودمان برای خودمان کابوس می‌سازیم. به همین دلیل باید بیدار شویم و این جنون را تمام کنیم. ما از دست رؤیاها ناراحت می‌شویم. آن‌چه باعث ترس می‌شود واقعی نیست.

«پروردگارا، آرامشی ده تا بپذیرم آن‌چه را که نمی‌توانم تغییر دهم، شهامتی ده تا تغییر دهم آن‌چه را که می‌توانم، و خردی ده تا یکی را از دیگری تشخیص دهم.»

«وقتی کنش‌هایمان ستیزه‌گر، فتنه‌آمیز، خشمناک و بی‌ادبانه هستند آیا تفاوت چندانی با حیوانات وحشی داریم؟»

‫درختی ریشه‌دار و محکم می‌شود که تازیانه‌های بادهای شدید را تحمل کند. همین لرزیدن و تکان خوردن باعث می‌شود که درخت محکم‌تر شده و ریشه‌هایش عمیق‌تر شوند. درختان آسیب‌پذیر آن‌هایی هستند که در دره‌های آفتابی رشد می‌کنند.

اگر به اطراف خود بنگریم، مردم بی‌شماری را می‌بینیم که دنبال رؤیاهای مختلف خود هستند؛ از یک عمارت طلایی گرفته تا پورشه ۹۱۱ یا شغلی با شش ساعت کار در روز و با آپارتمان قدیمی، خودرو اوراقی زنگ زده و شغل بی‌ارزش فعلی که دارند چندان شاد نیستند. آن‌ها بر اساس فرمولی زندگی می‌کنند که تقریباً این‌گونه به نظر می‌رسد؛ اگر سخت‌کوش باشی، موفق می‌شوی و وقتی موفق شدی، خوشحال می‌شوی. یا اگر من فلان کار و فلان کار را انجام دهم، دیگر خوشحال می‌شوم. مشکل چیست؟ این فرمول کار نمی‌کند و مردمی که برای چندین سال از این فرمول پیروی می‌کنند، از خودشان می‌پرسند: واقعاً تمام زندگی همین است؟

به جای این که توضیح بدهید چه چیزهایی یاد گرفته‌اید، آن را نشان دهید. شیرجه بزنید.

یک لیوان شکسته یک لیوان شکسته است. این قضاوت شماست («وای چقدر دست و پا چلفتی هستم») که به شما احساس فلاکت می‌دهد. به خاطر احساساتتان اتفاقات را سرزنش نکنید، خود واکنش‌گرایتان را سرزنش کنید. علت در قضاوت شماست. مارکوس می‌گوید: «قضاوت را بردارید، درد خودش از بین می‌رود.» رویداد را قضاوت نکنید تا آسیبی نبینید.

تا زمانی به دنبال دوستی باشید که ارتباط شما با فضیلت را قطع نمی‌کند.

ذهنمان به شکل فریبنده‌ای عیب‌هایمان را منطقی نشان می‌دهد. ولی به محض این‌که می‌بینیم شخص دیگری دارد همین کار را می‌کند، آژیرمان به یک‌باره روشن می‌شود. انگشتمان را به سمت همان عیب‌ها نشانه می‌رویم و خیلی سریع قضاوتی بی‌رحمانه را به سوی آن شخص روانه می‌کنیم.

«لباس سناتوری را کنار بگذار، لباس مندرسی بپوش و سعی کن شخصیت سناتور را به نمایش بگذاری.»

«اول به خودت بگو چگونه می‌خواهی باشی، سپس کاری که لازم است انجام بده.» اپیکتتوس

«سختی‌ها شخصیت یک شخص را نشان می‌دهند.

خیار تلخ است؟ دورش بیندازید. در راه خار هست؟ دورشان بزنید. تنها چیزی که لازم است بدانید همین است، نه بیشتر. نخواهید بدانید چرا چنین چیزهایی وجود دارند. هرکسی که سازوکار دنیا را درک می‌کند به شما می‌خندد.

روش مناسب برای مقابله با ترس این است که بارها به شکلی عقلانی و آرام دربارهٔ آن تفکر کنیم، آن‌قدرکه برایمان آشنا شود. شما از چیزی که زمانی از آن می‌ترسیدید خسته می‌شوید و نگرانی‌هایتان از بین می‌روند. با مواجهه با ترس‌هایتان، چه در خیال یا واقعیت، استرسی که ایجاد می‌کنند را کاهش می‌دهید.

روش مرسوم برای مقابله با ترس این است که از آن پنهان شویم و سعی کنیم به چیز دیگری فکر کنیم. ولی این احتمالاً بدترین تمهید است. وقتی به ترس توجه نمی‌کنیم، رشد می‌کند.

تنها زمانی حرف بزنید که مطمئنید چیزی که می‌خواهید بگویید بهتر است ناگفته نماند. همچنین نصیحت‌های خود را به صورت عملی نشان دهید. بیشتر از واژه‌ها با کنش‌هایتان حرف بزنید. این نظریه که حرف‌های خود را عملی نشان دهید خیلی ساده است. با این هدف وارد یک مکالمه شوید که بیشتر وقت‌ها گوش کنید. ببینید دیگران دربارهٔ چه صحبت می‌کنند. ببینید خودتان در دل چقدر دوست دارید حرف بزنید (حتماً مربوط به خودتان) و در نهایت تنها حرفی را بزنید که بهتر است ناگفته نماند. با مردم در ارتباط باشید. برایشان نقش بازی نکنید. بگذارید آن‌ها بیشتر حرف‌ها را بزنند. از گوش دادن لذت ببرید.

وقتش رسیده آدمی باشید که می‌خواهید. همین امروز و نه فردا. در پایان روز به چیزی که سزاوارش هستیم می‌رسیم.

یک انسان خشمگین خودفرمانی ندارد، همبستگی را فراموش می‌کند، نسبت به استدلال و توصیه ناشنوا است، چیزهای بی‌اهمیت تحریکش می‌کنند و درست و غلط را نمی‌داند. «خیلی شبیه سنگی است که از بالا می‌افتد و وقتی با چیزی برخورد می‌کند خودش چند تکه می‌شود.»

این نکته را هم در نظر داشته باشید که اتفاقات اطرافتان با هدف مقابله با شما رخ نمی‌دهند. پس این تصور را کنار بگذارید که اشتباهی کرده‌اید. چنین نیست. دنیا علیه شما نیست.

«بگذار فلسفه نقص‌هایت را بخراشد، نه این که ابزاری باشد برای سرزنش نقص‌های دیگران.» سنکا