بریده‌هایی از کتاب زیر تیغ ستاره جبار

اگر جنگ نه در بهار که در پاییز تمام شده بود، شاید اوضاع جور دیگری پیش‌می‌رفت. باران و گل‌ولای مردم را وادار می‌کرد چشم به زمین بدوزند. اما بهار ۱۹۴۵ خیلی زیبا بود و پراگ با آن شکوه و جلال باغ‌هایش خیره‌کننده بود، آن‌قدر که ما سایه‌های شوم و نشانه‌هایی را که خبر از آینده‌ای ناآرام می‌داد نمی‌دیدیم.

وقتی افکار به زبان می‌آیند و اتفاقات به وصف درمی‌آیند، واقعیتی تازه شکل می‌گیرد، گویی همین‌که به زبان می‌آوریمشان بخشی از وجود خود را به آنها می‌بخشیم. ولی بعد، دامن‌گیرمان می‌کنند و نمی‌توانیم از آنها گذر کنیم.

از همان قدم اول ما پا در مسیری گذاشته بودیم که، در سال‌های بعد، به فاجعهٔ دیگری منتهی شد.

به‌نظرم گاهی که مردم می‌گویند همه‌چیز می‌گذرد نمی‌دانند از چه حرف می‌زنند.

شاید هیچ‌چیز بدتر از این نباشد که منفعلانه منتظر مرگ باشی. زنده ماندن ساده و طبیعی است و نیازی به عزم و ارادهٔ خاصی ندارد.

برای رژیم‌های توتالیتر کار سختی نیست که مردم را نادان نگه دارند. وقتی به‌خاطر «درک ضرورت‌ها» از آزادی‌ات دست می‌کشی، یا به‌خاطر انضباط حزبی، برای تطبیق دادن خودت با رژیم، برای عظمت و شکوه میهن یا هر گزینهٔ دیگری که به انجام دادن آن مجاب شده‌ای، دیگر از تلاش برای مطالبهٔ حقیقت صرف‌نظر می‌کنی. آرام‌آرام، قطره‌قطره، زندگی‌ات، مثل زمانی که رگ دستت را زده باشی، می‌چکد و هرز می‌رود؛ و تو خودخواسته خودت را از پا درمی‌آوری.