لوگو طاقچه
داستان مصور کمیک مرضیه صادقی طاقچه کودک و نوجوان

داستان مصور ؛ از سنگ نوشته تا سوپرمن

13,710 بازدید

کمیک استریپ یا داستان مصور اولین بار به شکل امروزی با قصه‌های تن‌تن و تارزان در اروپا شروع شد، اما امروز وقتی اسم کمیک را می‌شنویم چند ماجرای دیگر ذهن ما را به خودش مشغول می‌کند؛ شهر سیاه گاتهام چطور توسط بتمن نجات پیدا کرد؟ جوکر و دوست‌دختر دیوانه‌اش هارلی کویین چطور همدیگر را دیدند؟ سوپرمن چطور فقط با زدن یک عینک خودش را پنهان می‌کند؟ آخر داستان انتقام‌جویان چرا کاپیتان آمریکا به گذشته برگشت؟ آیا دکتر استرنج نمی‌توانست دست تانوس را قطع کند یا در گذشته او را بکشد؟

در این یادداشت وبلاگ طاقچه می‌خواهیم دلیل شکل‌گیری این داستان‌ها و تفاوت دنیاهای کمیک را بگوییم و چند داستان مصور را معرفی کنیم.

پیشنهاد می‌کنیم یادداشت «معرفی انواع ژانر کتاب» را هم بخوانید.

تاریخچه جهانی کمیک

اگر قرار باشد به گذشته‌ی دور برگردیم، اولین کمیک استریپ‌ها یا داستان‌های مصور جهان به دوران پیش از تاریخ و غار لاسکو برمی‌گردد. در این داستان‌ها برای انتقال پیام از تصویر‌های پشت سر هم استفاده می‌شد. داستان مصور در مصر باستان و نقاشی‌های دیواری بیشتر دیده می‌شود. خدایان اسطوره‌ای با بدن انسان و سر حیوانات مختلف مثل عقاب و شغال بر دیوارهای معبدهای مصر کشیده شده‌اند.

اما کمیک به شکل امروزی، اولین بار درقرن ۱۸ میلادی در اروپا و با طرح های اغراق شده از زندگی بی‌بند و بار خانواده بوربن شکل گرفت. یک قرن گذشت و سال ۱۹۳۰ اولین کمیک‌های داستانی با قصه‌های تن‌تن و تارزان و باک راجرز نوشته شد.

امریکا سرزمین کمیک‌های سوپرقهرمانی

کمیک‌ها در ابتدا برای کسب درآمد ناشر‌ها چاپ می‌شدند. در آن زمان ناشرها قصه‌های کارآگاهی و حادثه‌ای را در مجله‌هایی با کاغذ ارزان قیمت منتشر می‌کردند و هدفشان تبلیغات و کسب درآمد برای انتشارات بود.

اروپایی‌هایی که در آمریکا ساکن شده بودند، همه چیز داشتند جز تاریخ. ساکنین جدید آمریکا، بومی‌های سرخپوست را قتلِ عام کرده بودند و این ماجرا تاریخ قابل افتخاری نبود. در تمام بحران‌هایی که آمریکا با آن‌ روبرو بود، یک موضوع بیش از هرچیزی به چشم نویسندگان آمریکایی می‌آمد، اینکه آمریکا هیچ پیشینه‌ی تاریخی، اسطوره و یا افسانه‌ای ندارد که بتواند به کمک آن مردم را با ارده‌ای قوی متحد کرد.  آمریکا نه شاهنامه و رستم و افراسیاب داشت که چند صد سال داستانش برای کودکان آمریکایی تعریف شود و نه خدایان دینی مانند اودین و ثور و لوکی‌ که هزاران سال با جادو با انسان‌ها درگیر شوند.

آمریکا در قرن ۲۰ و زمانی که دنیا حال خوبی نداشت تصمیم گرفت روی کمیک استریپ سرمایه‌گذاری کند که در آن زمان شکل جدیدی از ادبیات بود. عصر طلایی کمیک در دهه ۳۰ قرن بیستم و با ظهور قهرمان خداگونه‌ی دنیای داستان مصور یعنی سوپرمن با لباس آبی-اناری جذاب شروع شد. ۱۹۳۰ تا ۱۹۵۰ عصر طلایی کمیک بود. بسیاری از نشرها فهمیدند کتاب‌های کمیک می‌تواند فروش خوبی داشته باشد و کار طراحی مجله‌های کمیک آغاز شد.

در آن زمان کمپانی دی‌سی (DC) یکه تاز دنیای کمیک بود. با گذشت زمان و در دهه‌ی ۵۰ فروش‌ کتاب‌های کمیک کم شد، چرا که خبری از خلاقیت نبود. سوپرمن مدام تکرار می‌شد و نشرها یکی‌یکی ورشکست می‌شدند. اما ناگهان شخصیت‌های جدیدی خلق شدند و دنیای کمیک وارد عصر نقره‌ای شد. در این عصر کمپانی بزرگی به اسم «اطلس و تایملی» قدرت گرفت. امروزه این کمپانی را با نام مارول (MARVEL) می‌شناسیم. شخصیت‌های جدیدی که این شرکت خلق کرد، جان تازه‌ای به ژانر کمیک داد. شخصیت‌هایی که مثل سوپرمن خداگونه نبودند و در عوض ویژگی‌های دوگانه‌ی انسانی داشتند. در دهه‌ی هفتاد میلادی مجله‌های کمیک تصمیم گرفتند از دنیای خیالی دور شوند و به مسائل سیاسی-اجتماعی روز بپردازند. همین مسئله باعث شد کمیک به عنوان یک هنر پذیرفته شود و دنیای داستان‌های مصور وارد عصر برنزی شد.

عصر برنزی سرشار از روایت‌های موازی با دنیای واقعی است. در همین زمان توجه ایده‌پردازان به این شکل از ادبیات جلب شد و اولین اقتباس سینمایی ساخته شد. سوپرمن افسانه‌ای روی پرده سینما پرواز کرد.

دوره مدرن داستان مصور از دهه ۹۰ میلادی شروع شد و تقریبا شخصیت جدیدی به دنیای داستان مصور اضافه نشد. اما داستان مصور برای همه شناخته شد. حالا کودکانی که با این کمیک‌ها بزرگ شده بودند به عنوان کارگردان دست به کار شدند و شروع به خلق اقتباس‌های بزرگ کردند. تا حدی که امروزه تمام دنیای داستان مصور را با اسم دو کمپانی رقیب می‌شناسند؛ مارول و دی‌سی.

دی‌سی

کمپانی دی‌سی اولین شرکت قدرتمند تولید کمیک بود که فعالیتش را از سال ۱۹۳۴ شروع کرد. امروزه دی‌سی یکی از زیرمجموعه‌های شرکت برادران وارنر است. DC مخفف Detective Comics است، یعنی داستان‌های مصور کارآگاهی. چون قبل از عصر طلایی و ساخت سوپرمن افسانه‌ای این شرکت داستان‌های پلیسی چاپ می‌کرد.

از مهم ترین شخصیت‌هایی که این کمپانی طراحی کرده، می‌توان به؛ سوپرمن، بتمن، واندروومن، زن‌گربه، جوکر، هارلی کویین، آکوامن، فلش، گرین ارو و فانوس سبز اشاره کرد. مهم‌ترین ویژگی‌های قهرمان‌های کمپانی دی‌سی قدرت‌های خداگونه و بدن‌های تراشیده‌ این قهرمان‌ها است. عموما قهرمان‌های این کمپانی بدون عیب و نقص و اشتباهات انسانی در قدرت و مرکز توجه بودند. این قهرمان‌ها خودشان انتخاب نمی‌کردند که قهرمان باشند.

تصویر جلد اولین کمیک کمپانی DC

تا اینکه شرکت دی‌سی با خلق مشهورترین ابرقهرمان دنیا یعنی بتمن تصمیم گرفت مسیر دیگری برود. بروس وینِ پول‌دار بعد از سال‌ها زندگی در لذت و خوشی و فساد‌های مختلف، تصمیم می‌گیرد شهر پر ازجرم و جنایت گاتهام را نجات دهد. این شخصیت موج جدیدی از سوپرقهرمان‌ها را ساخت. تا به‌حال فیلم‌های متفاوتی از داستان‌های این کمپانی ساخته شده که می‌توان به سه‌گانه بتمن کریستوفر نولان اشاره کرد. فیلم دوم این مجموعه، اسکار بهترین بازیگر را برای هیث لجر بازیگر جوکر به همراه داشت. امسال نیز اقتباس جدیدی از شخصیت جوکر ساخته شد که سازندگانش برای این فیلم برنده‌ی جایزه‌های بسیاری شدند.

مارول

کمپانی مارول ۱۹۳۹ با نام تایملی فعالیت خودش را شروع کرد و کمی بعد با نام تجاری شرکت جهانی مارول Marvel Worldwide فعالیتش را ادامه داد. این شرکت در حال حاضر یکی از زیر مجموعه‌های والت‌دیزنی است. مارول کمی بعد از دی‌سی فعالیتش را شروع کرد اما توانست به‌دلیل تفاوت در داستان‌سازی، خیلی سریع جای خودش را پیدا کند.

از مشهورترین قهرمان‌های این شرکت؛ کاپتان آمریکا، مردآهنی، بیوه سیاه، هالک، ددپول، هاکای، اسکارلت ویچ، کاپیتان مارول، ثور و لوکی هستند. کمپانی مارول در زمان قدرت گرفتن هیتلر در جنگ جهانی دوم با انتشار کمیک کاپیتان آمریکا که یک سرباز جهش‌یافته وطن‌دوست آمریکایی با لباسی شبیه به پرچم آمریکا بود، توانست به شهرت و قدرت برسد. کاپیتان آمریکا در این مجموعه کمیک مستقیم به سراغ هیتلر رفت و او را کشت.

تصویر جلد اولین کمیک کمپانی مارول

شرکت مارول با سری فیلم‌های انتقام‌جویان Avengers توانست تمام رکودهای فروش تاریخ سینما را بشکند.

اگر می‌خواهید اطلاعات بیشتری از کمپانی‌های مارول و دی‌سی داشته باشید پیشنهاد می‌کنیم قسمت دوم پادکست هیرولیک را بشنوید که که با جزئیات به این دو شرکت پرداخته است. هیرولیک پادکستی تخصصی درمورد زندگی ابرقهرمان‌ها و دنیاهای آن‌ها است.

در طاقچه کمیک بخوانید

بتمن: زمین اول (بخش ۱)

بتمن: زمین اول (بخش ۱)

نویسنده: گری فرانک

مترجم: محمد چگینی

کمیک‌دونی

اطلاعات بیشتر و خرید

شوالیه تاریکی یا بتمن، روایت مرد جوانی است که بدون هیچ نیروی ماورایی و با تمرین‌های ورزشی سخت و البته پول بسیار، تبدیل به بزرگترین کابوس خلاف‌کاران شهر گاتهام شد. بروس وینِ کوچک با مادر و پدرش به دیدن نمایش رفته بود در زمان برگشت، خانواده‌اش با شلیک گلوله یک خلافکار کشته می‌شوند. بروس وین توسط پیشکارشان آلفرد بزرگ می‌شود و بعد از مدتی تصمیم می‌گیرد به ناجی شهر گاتهام تبدیل شود. بتمن شاید تنها کسی در جهان باشد که تمام شخصیت‌های منفی و مثبت از قدرت و اراده‌اش می‌ترسند.

اگر زندگی بتمن را دوست دارید و می‌خواهید از تمام رازهایش با خبر شوید پیشنهاد می‌کنیم قسمت پنجم پادکست کمیکولوژی را گوش کنید که به زندگی آلفرد، پیشکار بتمن پرداخته است. کمیکولوژی پادکستی تخصصی در زمینه کمیک است که به شخصیت‌های حاشیه‌ای کمیک می‌پردازد.

سوپرمن

کلارک کنت، خبرنگارِ بی‌دست و پایی است که در یک روزنامه کار می‌کند اما کافی است عینک قاب مشکی‌اش را بردارد و دکمه‌های پیراهنش را باز کند و پرواز کند تا بتواند با یک دستش یک هواپیما را به زمین بیاورد. کمیک‌های سوپرمن قصه زندگی دوگانه او یعنی علاقه‌اش به لوئیس لین همکارش و درگیری همیشگی او با دشمن نابغه‌اش لکس لوتر است.

بتمن مقابل سوپر من(۱)

بتمن مقابل سوپر من(۱)

نویسنده: کریستوف گیج

کمیک‌دونی

اطلاعات بیشتر و خرید

جنگ بین طرفدارن بتمن و سوپرمن هرگز تمام نمی‌شود هرکدام اعتقاد دارند که قهرمان مورد علاقه خودشان قوی‌تر است. این دعوا تا آن‌جا پیش‌رفت که بالاخره نویسنده‌های کمیک این دو قهرمان را روبروی هم قرار دادند. فقط برای اینکه نشان دهند در این جنگ کدام یک پیروز می‌شود و زنده می‌ماند.

شرلوک هولمز؛ مرگ قرمز

شرلوک هولمز؛ مرگ قرمز

نویسنده: آرتورکانن دویل

مترجم: محمدصادق جابری‌فرد

ناشر مؤلف

اطلاعات بیشتر و خرید

شرلوک هلمز در سال ۱۸۸۷ توسط سر آرتور کانن دویل خلق شد. کارآگاه خصوصی با هوش انتزاعی خاصش می‌توانست از کوچک‌ترین جزئیات به نتایج کلی و قطعی برسد. شرلوک هلمز و همکارش دکتر واتسون بعدها با پرونده‌های پیچیده‌شان به سینما و تلوزیون کمیک راه پیدا کردند.

دختران روزنامه‌فروش(۱)

دختران روزنامه‌فروش(۱)

نویسنده: برایان ک. وون

مترجم: فرزانه طالقانی

کمیک‌دونی

اطلاعات بیشتر و خرید

داستان‌های مصور  اوایل شکل‌گیری، فضایی پسرانه داشتند. قهرمان‌ها مرد بودند و قهرمان‌های زن هم برای خوش‌ آمدن پسرها ساخته شده بودند. بعد از از گذشت زمان و بزرگ شدن دنیای کمیک‌ها، کم‌کم شرکت‌ها تصمیم گرفتند زنانی قوی خلق کنند که با بی‌عدالتی مبارزه می‌کنند. کمیک دختران روزنامه‌فروش ماجرای چند دختر دبیرستانی است که خارج از فضای مدرسه برای برقراری عدالت مبارزه می‌کنند.

ایلیا، تولد یک قهرمان؛ ۱

ایلیا، تولد یک قهرمان؛ ۱

نویسنده: امین توکلی

نشر رویاپردازان نسل آینده

اطلاعات بیشتر و خرید

در چند سال گذشته نویسندگان ایرانی نیز به این سبک جدید از ادبیات علاقه‌مند شده‌اند و شروع به تولید کمیک‌‌های ایرانی کردند. ایلیا یکی از این کمیک‌ها است که در داستانش در فضای تهران و با ویژگی‌های ایرانی روایت می‌شود. پسرجوانی که با قدرت‌هایش جامعه و مردم را نجات می‌دهد.

رمان مصور آخرین داستان طلوع جمشید (جلد ۱)

رمان مصور آخرین داستان طلوع جمشید (جلد ۱)

نویسنده: اشکان رهگذر

انتشارات هورخش

اطلاعات بیشتر و خرید

هورخش یک استودیوی بزرگ تولید انیمشین است که چند سالی است مجوز انتشارات گرفته و کتاب کمیک منتشر می‌کند. رمان مصور طلوع جمشید به نویسندگی اشکان رهگذر و طراحی فائزه سپهرصادقیان و سوسن آذری، برداشتی آزاد از داستان پادشاه اسطوره‌ای ایرانی، جمشید است. در این جلد و جلد دوم این رمان داستان به قدرت رسیدن جمشید وسپس  افول پادشاهی این شاه اساطیری را می خوانید.

عکس نویسنده
مرضیه صادقی
نویسنده و هم‌بنیان‌گذار پادکست فیکشن

مرضیه فارغ‌التحصیل کارشناسی ارشد ادبیات فارسی است. با روزنامه‌ی قانون، صدا و سیما و موسسه بهار همکاری دارد و سه سال است که به صورت حرفه‌ای در زمینه‌ی داستان و آموزش داستان‌نویسی فعالیت می‌کند. او هم‌بنیان‌گذار پادکست فیکشن است. در فیکشن، مرضیه و همکارانش درباره‌ی روایت‌های واقعی ترسناک صحبت می‌کنند.

13,710 بازدید
برچسب ها

Avatar

مهمان


اشتراک گذاری یادداشت
5 2 رای
امتیاز مطلب
اشتراک
اطلاع از
guest
2 دیدگاه ها
قدیمی ترین
جدیدترین بیشترین رای
بازخورد داخلی
نمایش همه کامنت ها
یادداشت های مشابه

دانلود کتاب از اپلیکیشن طاقچه

نصب طاقچه