چگونه لیست یا فهرست خرید کتاب تهیه کنیم؟
آیا برای شما هم پیش آمده که از جلوی کتابفروشی رد شوید و یادتان بیفتد که میخواستید چند کتاب بخرید، اما همین که وارد مغازه شدید، فراموش کردید که چه کتابی میخواستید؟ وارد شدهاید و سمت قفسه کتابها رفتهاید اما یادتان نمیآید چه کتابی! این اتفاق معمولی که برای همهمان هم پیش میآید، یک راهحل ساده دارد تا این بار وقتی به بخش کتابها میروید آن سطل آب سرد معروف روی سرتان خالی نشود! تنها کافی است یک فهرست یا لیست برای خرید کتابهای دلخواهتان داشته باشید.
اما این فهرست نه چیزی است که در جستجوهای اینترنتی بتوانید به آن برسید و نه اینکه از دوست و آشنا بتوانید آن را قرض بگیرید! چراکه محتویات چنین فهرستهایی، کتابهایی هستند که میتوانید بر اساس علاقهمندیهای شخصی، حوزه کاری و یا دانشی که دوست دارید یاد بگیرید، انتخاب کنید.
و کمتر پیش میآید دو نفر در تمام این موارد باهم اشتراک کامل داشته باشند! نگران نباشید چراکه با وجود همهی این پیچیدگیهای ظاهری، از قضا داشتن چنین فهرستی کار سختی نیست. اگر تا اینجای کار با ما پیشآمدهاید کافی است کمی بیشتر تامل کنید تا روند تهیه آن را از ابتدا تا انتها باهم پیش برویم.
همیشه فهرستتان را به همراه داشته باشید
نکته اصلی این است که برای همهی ما پیش میآید که بعضی وقتها فرامکوشکار شویم؛ حتی اگر بین خاص و عام به قدرت حافظهمان شهره باشیم! ما فراموشکارانی هستیم که نام کتابها را به ذهن میسپاریم تا هر زمان که به کتابفروشی رفتیم با تکیهبر قدرت حافظهمان، کتاب موردنظر را تهیه کنیم. این در حالی است که ممکن است در آن لحظهی خاص نام کتاب را به خاطر نیاوریم!
اما نکته دیگری هم در مورد فهرست خرید کتاب هست که به اندازه کافی مهم است و آن اینکه باید این فهرست را همیشه همراه خودمان نگه داریم.
فهرستی که در کشوی وسطی کمد سمت چپی اتاقخوابمان میان کتابهای دیگر و یا داخل پوشه مدارک گذاشتهشده، کمک چندانی به ما نخواهد کرد چراکه در بزنگاهها یعنی درست همان لحظههایی که سر راهِ رسیدن بهجایی و به ناگاه وارد کتابفروشی شدهایم، در دسترس نیست! اگر اهل داشتن دفترچههای کوچک داخل کیفتان هستید میتوانید بخشی از آن را به نوشتن نام این کتابها اختصاص دهید و اگر مثل من معتقدید که هرچه سبکبارتر بهتر، برنامهی یادداشتی که در گوشی تلفن همراهتان دارید، بهترین انتخاب است. احتمال اینکه درست در همان روزی که تلفنتان را جاگذاشتهاید ناگهان وارد کتابفروشی شوید، یک در چندین هزار است… خیالتان تخت!
میتوانید در طاقچه با نشاندار کردن کتابها آنها را به فهرست علاقهمندیهایتان اضافه کنید تا در بهترین زمان آن را بخرید.
تهیه فهرست بر اساس موضوع کتاب و نام نویسنده
در نگاه اول انتخاب کتابها بر اساس دو عامل شکل میگیرند: موضوع کتاب و نام نویسنده آن. درنتیجه یکی از راههای تهیه فهرست خرید کتاب این است که وقتی از خواندن کتابی لذت بردیم و در طول مشغول بودنِ به آن، گذر زمان را احساس نکردیم، حواسمان باشد که بهاحتمال قوی لحن و نحوه روایت موضوع، زاویه دید نویسنده و یا حتی شیوه نگرش او به ماجرا ما را جذب خود کرده و بنابراین نام نویسنده را در نظر داشته باشیم تا در انتخابهای بعدی آثار دیگر او را در اولویت خریدمان قرار دهیم. حتی میتوانیم ستونی از فهرست خودمان را به نام نویسندگان دلخواهمان اختصاص دهیم.
در یادداشت «۶ نکته برای خرید کتاب مناسب» پیشنهادهایی دادهایم که میتوانید در خرید کتابها به آنها هم توجه کنید.
تهیه فهرست بر اساس پیشنهاد دوستان و آشنایان
درست است که چنین فهرستی را نمیتوان از کسی قرض گرفت اما بسیار پیش میآید که در صحبتهای خودمانی با دوستانمان وقتی بحث به کتاب و کتابخوانی میکشد نامی از انتخابهای آنها و یا آخرینهایی که خواندهاند به میان میآید و یا در جلسات ادبی و علمی مختلف، اساتید و اهلِ فن به مواردی اشاره و دیگران را به خواندن آن کتابها تشویق میکنند. وقتی چنین پیشنهادهایی را از زبان کسانی که شیوه فکری و منش زندگیشان را قبول داریم و یا به درجه و اعتبار علمی آنها واقف هستیم میشنویم، بهتر است بیدرنگ نامهای ذکرشده را به فهرست خود اضافه کنیم و اگر شک و شبههای در انتخاب قطعی آن کتاب داریم تنها کافی است کنار آن نام، علامتی بگذاریم تا در اولین فرصت در پی اطلاعات دقیقتر برویم. اگر به بهانهی همین تردید یادداشت کردن اسم کتاب را به بعد موکول کنیم بهاحتمال قریببهیقین کلا آن را فراموش خواهیم کرد.
علاوه بر این میتوانید هر روز سری به وبلاگ طاقچه بزنید و با کتابهای مختلف آشنا شوید.
تهیه فهرست بر اساس نشر
توجه به مجموعهای که اقدام به نشر کتابهای موردعلاقه ما میکند هم کمک خوبی خواهد بود. چه در حیطه علاقه ما و چه در حوزههای تخصصی و علمی، هستند ناشرانی که در انتخاب کتاب برای انتشار در مجموعه خود گزیدهکارند و کیفیت را بر کمیت ترجیح میدهند. مراجعه به مراکز این نشرها و یا زیر نظر داشتن پایگاههای اطلاعرسانیشان در جراید و یا در فضای مجازی ما را در جریان آخرین آثار آنها قرار خواهد داد و فهرستمان را بهروز خواهد کرد.
تهیه فهرست کتاب از میان کتابهای برنده جایزههای ادبی و یا میزان فروش
کتابهای شاخص حوزه موردعلاقهمان، برندگان جوایز ادبی و هنری و یا حتی گاه پرفروشهای بازار نشر، همگی بهنوعی در فهرست ما جای خواهند داشت. کافی است وقتی به کتابفروشی میرویم بعد از گشتوگذار و انتخاب کتابهای مدنظرمان، حتی اگر قصد خرید کتاب دیگری را در آن نوبت نداریم، نگاهی به میز میانی که معمولا برترینهای نشر روی آن گذاشته میشوند، بیندازیم. اگر حتی با دیدن آنها هم توانستیم بر وسوسه خرید یک کتابِ دیگر غلبه کنیم، حتما نام آنها را وارد فهرستمان کنیم تا در سر زدنهای بعدی جزو انتخابهای اصلیمان باشند. در برخی از کتابفروشیها کتابهایی که جوایز ادبی سال را از آن خود کردهاند نه بر روی میز میانی که در قفسهای مجزا و در کنار هم چیده شدهاند. این قفسه جایی است که در هر سر زدن، بایستی نگاهی به آن بیاندازیم که کتابهای آن قطعا سهمی در فهرست ما دارند.
در یادداشت «اینفوگرافیک معرفی کتابهای برنده جایزه من بوکر» میتوانید با کتابهایی که برنده این جایزه شدهاند، آشنا شوید.
در یادداشت «جایزههای ادبی؛ از نوبل ادبیات تا جایزه گلشیری» میتوانید با جایزههای مختلف ادبی آشنا شوید.
تهیه فهرست کتاب براساس موضوع و محتوا
اگر به مطالعه در حوزه خاصی علاقهمندیم و یا میخواهیم فعالیتمان را در شاخه جدیدی شروع کنیم که دانستنِ بیشتر کمکحالمان خواهد بود، صحبت با اهل آن شاخه و حوزه نهتنها دلنشین است که میتواند منابع بیشتری را پیش روی ما بگذارد. گزینههای بعدی فهرست خرید کتاب ما از خلال همین گپ زدنها رخ مینمایند.
فهرست ما آمادهشده و به همراه داشتنش نهتنها کمکی است تا گزینهای از قلم نیفتد که ما را در مطالعه راسختر هم میکند.
همه اینها به کنار… گاهی اما خرید کتابی خارج از این لیست بلند و بالا حس و حال دیگری دارد. در سر زدنهای گاهوبیگاه به کتابفروشیها، گاه بهتر است لیست را حتی اگر همراهمان است فراموش کنیم و همراه «خودمان» کنار قفسهها برویم.