کتاب سلامت روان در سایه ذهن آگاهی

کتاب سلامت روان در سایه ذهن آگاهی نوشتهٔ ماهک نقی‌زاده علمداری در انتشارات خط آخر چاپ شده است. امروزه، سلامت روان یکی از شاخص‌های مهم توسعه یافتگی کشورها و یکی از جنبه‌های مفهوم کلی سلامت است و تأمین سلامتی اقشار مختلف جامعه نیز یکی از مهم‌ترین مسائل اساسی هر کشور است که باید آن را از سه دیدگاه جسمی، روانی و اجتماعی مورد توجه قرار داد. سلامت روان، فرایند افزیش قابلیت افراد و اجتماعات، برای کنترل زندگی خود و بهبودبخشیدن به وضعیت خود است که با استفاده از راهبردهایی اعم از تقویت تاب‌آوری فرد، حمایت‌های محیطی با توجه به فرهنگ، تعاملات و احترام به شرافت فردی صورت می‌گیرد. سلامت روان از بنیادی‌ترین مفاهیم اجتماعی و از مجموعه عواملی است که در پیشگیری از ایجاد و یا پیشرفت روند وخامت اختلالات شناختی، احساسی و رفتاری در انسان نقش مؤثری دارند.

درباره کتاب سلامت روان در سایه ذهن آگاهی

امروزه بخش عظیمی از اشکال سلامت اعم از جسمی، روانی و اجتماعی در ارتباط شدید با عوامل و مدل‌های اجتماعی است. این قاعده منطقی حاکم خواهد بودکه هرچه سطح کیفی و کمی سلامت جسمی و روانی بالا باشد، سطح سلامت آحاد جامعه بالا خواهد بود و بدین ترتیب هرچه سطح سلامت آحاد جامعه بالا باشد، رشد، نمو، تازگی، طراوت و امید به زندگی در آن جامعه بالا خواهد بود. طبق آمارها از جمله آمار سازمان بهداشت جهانی، ۵۲ میلیون نفر از مردم جهان در سنین مختلف از بیماری‌های شدید روانی رنج می برند و ۲۵۰ میلیون نفر بیماری خفیف روانی دارند. در ایران نیز این آمار از سایر کشورها کم تر نیست. همچنین اختلالات روانی به‌عنوان یکی از مهم‌ترین و معنی‌دارترین اجزای بار کلی بیماری‌ها می‌باشند و پیش بینی شده بود که در سال ۲۰۲۵ سهم اختلالات روانی و عصبی از بار کلی بیماری‌ها ۵۰ درصد افزایش یافته و از ۱۰/۵ درصد کنونی به ۱۵ درصد کل بیماری‌ها برسد. در دهه‌های اخیر شواهدی وجود دارد که نشان می‌دهد مداخلات ذهن آگاهی بر سلامت روانشناختی افراد تأثیرات بسزایی دارد. درمان مبتنی بر ذهن آگاهی یک رویکرد غیردارویی است که می‌تواند به‌عنوان یک گزینه درمانی در کمک به افزایش سلامت جسمانی، افق‌های زمانی (امید و خوشبینی) در زنان باردار مورد توجه قرار گیرد.

ذهن آگاهی به علت سازوکارهای نهفته در آن مانند پذیرش، افزایش آگاهی، حساسیت زدایی، حضور در لحظه و مشاهده گری بدون داوری می‌تواند ضمن کاهش علائم و پیامدهای پس از بیماری اثربخشی درمان را افزایش داده و به پیشگیری از عود بیماری کمک کند (هسو و همکاران ، ۲۰۰۸). رویکرد کابات زین برای درمان بیماران شامل وارسی بدنی یا فن آگاهی از بدن، یک سری تغییرات عمدی را در بر می‌گیرد که در آغاز بر کل بدن و سپس بر هر بخشی از بدن در یک شیوه بدون داوری متمرکز می‌شود.

کتاب سلامت روان در سایه ذهن آگاهی را به چه کسانی پیشنهاد می‌کنیم

این کتاب به علاقه‌مندان به کتاب‌های توسعهٔ فردی پیشنهاد می‌شود.

بخشی از کتاب سلامت روان در سایه ذهن آگاهی

با استفاده از تمرین‌های مبتنی بر ذهن آگاهی فرد یاد می‌گیرد که پاسخ‌هایی جایگزین ناراحتی‌های هیجانی بدهد و پاسخ‌های شرطی شده را کاهش می‌یابد. در ذهن آگاهی افراد یاد می‌گیرند که تجربیات را به‌عنوان تجربیات مجزا از خود و به‌عنوان یک حالت گذرا و موضوعی برای تغییر بپذیرند (ویتکیویتز و بوئن ، ۲۰۱۰). شناخت درمانی مبتنی بر ذهن آگاهی بر مهارت‌های پیشگیری از عود شناختی رفتاری (به‌عنوان مثال شناسایی کردن موقعیت‌های پرخطر و آموزش مهارت‌های مقابله‌ای) و مراقبه ذهن آگاهانه محوریت پیدا کرده است. تمرینات ذهن آگاهی به دنبال افزایش پذیرش آگاهی متمایز از طریق تمرکز خاص بر ناراحتی‌های جسمی و هیجانی است و به مراجعین می‌آموزد که وضعیت‌های هیجانی، جسمانی و شناختی را بدون واکنش غیرارادی مورد مشاهده قرار دهند (بوئن و همکاران، ۲۰۱۱). بر اساس پژوهش‌ها، مراقبه متعادلی، مراقبه ذهن آگاهی، مراقبه ویپاسانا، یوگا و سایر فنون مراقبه ای تأثیر قابل توجهی در بهبود توانبخشی انواع بیماران داشته‌اند (ویتکی ویتز و همکاران، ۲۰۰۵). مطالعات نشان می‌دهد که درمان ذهن آگاهی با انواع پیامدهای سلامتی نظیر کاهش درد، اضطراب و افسردگی (کابات زین ، ۲۰۰۳) و استرس (اسپیکا و همکاران ، ۲۰۰۰) ارتباط دارد. تحقیقات دیگر نشان داده‌اند که ذهن آگاهی، خلق را بهبود می‌بخشد و آموزش کوتاه مدت آن، افسردگی را کاهش می‌دهد و باعث افزایش بهزیستی روانی بیماران می‌شود (بوهلمیجر و همکاران ،۲۰۱۰) و درمان مبتنی بر ذهن آگاهی به بهبود نشانه‌های استرس، اضطراب و افزایش اعتماد به نفس و بهبود کیفیت زندگی، امید به زندگی و سرسختی روانی منجر می‌شود (گلدین و گروس ، ۲۰۱۰).